Kick off havo bèta programma en bezoek HBO Mens & TechniekTijdens de kick off havo bèta programma maken de deelnemende leerlingen kennis met hun programma’s en HBO docent.
Voor docenten organiseren we een parallel programma en brengen we een bezoek aan de HBO opleiding Mens&Techniek – bewegingstechnologie. Bij bewegingstechnologie staat zowel het menselijk lichaam als de techniek centraal en wordt er gewerkt met bewegingsanalyse, biostatica, modelleren, product in werking en onderzoeken en ontwerpen.
Programma
16.00 – 17.30 uur – inspireren
16:00 – 16.15 – welkom/opening
- 15 – 17.00 – Voor leerlingen Kick off havo bèta programma.
- 15 – 17.00 – Voor docenten: Breng een bezoek aan de opleiding Bewegingstechnologie, kennismaken met mogelijkheden van NLT module sportprestaties.
17.30 – 18.30 uur – Netwerkdiner
18.30 – 20.00 uur – verrijken
- Vernieuwde NLT module sportprestaties
- Ruimte voor meer inhoudelijke workshops
Doel & resultaat
Doel docenten: Rondleiding Haagse Hogeschool Den Haag. Kijkje in de keuken bij Bewegingstechnologie en hoor meer over de lesmodule NLT sportprestaties.
Doel leerlingen: Kick off havo bèta programma; deelnemende leerlingen Havo bèta programma maken kennis met de begeleiders en de programma’s.
Datum, tijd en locatie
Dinsdag 30 januari 16:00 – 20:00 uur
Haagse Hogeschool Den Haag
Docentenbijeenkomst NatuurkundeDe onderzoeksinstituten LION en Sterrewacht in Leiden werken samen in Contact.vwo (contact punt vwo) voor de verbinding met het voortgezet onderwijs. Drie maal per jaar organiseren we een docentenbijeenkomst. Tijdens deze avonden vieren we het docentschap met een inhoudelijke lezing (afwisselend een sterrenkundig of natuurkundig onderwerp), een feestelijke maaltijd en een blok met kleinere onderwerpen. Jullie zijn onze gast en we willen graag dat je komt. Aan de avond zijn dan ook geen kosten verbonden, maar… aanmelden is komen!
Doel & Resultaat
Docenten inspireren in het vakgebied natuurkunde en sterrenkunde en de aansluiting met de universiteit versterken.
Programma:
16.30 – 17.00 Inloop. Koffie en thee staan klaar.
17.00 – 18.00 Inhoudelijke lezing over wetenschappelijk onderzoek in Leiden. Afwisselend en sterrenkundig of natuurkundig onderwerp.
18.00 – 19.00 Warme maaltijd met als deelnemers natuurkundedocenten, sprekers van de dag, coördinatoren aansluiting VWO-WO, diverse leden van de wetenschappelijke staf en PR-studenten. Een goede gelegenheid om met collega’s en medewerkers van de universiteit van gedachten te wisselen en contacten te leggen.
19:00 – 20.15 Kleinere onderwerpen over wetenschap, onderwijs en activiteiten in de regio.
20.30 Einde van het programma
Data, tijd & locatie:
De bijeenkomsten duren van 16:30 tot 20:30 uur en vinden plaats bij het Huygens gebouw van Universiteit Leiden:
Woensdag 15 november 2023 (sterrenkunde lezing)
Dinsdag 16 januari 2024 (natuurkunde lezing)
Donderdag 14 maart 2024 (sterrenkunde lezing)
Aanmelden:
Voor meer informatie over de activiteiten van Contact.vwo, aanmelden voor de nieuwsbrief en aanmelden voor een docentenavond kunt u contact opnemen met Lianne van der Meer. Zij is bereikbaar via meer@physics.leidenuniv.nl.
Burgerschapslessen – EngageSinds 2006 zijn Nederlandse scholen bij wet verplicht aandacht te besteden aan ‘actief burgerschap en sociale integratie’. Burgerschapsvorming moet jongeren de basiskennis, vaardigheden en houding bijbrengen die ze nodig hebben om nu en straks actief te kunnen meedoen in een pluriforme, democratische samenleving. Burgerschapsvorming is vastgelegd in de kerndoelen van de onderbouw en in de eindtermen voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. Burgerschapsvorming is geen apart vak. Alle schoolvakken moeten hieraan een bijdrage leveren, dus ook de bètavakken.
Burgerschapslessen in de bètavakken zijn gericht op het verwerven van ‘wetenschappelijke geletterdheid’: het vermogen van mensen om kritisch om te gaan met omstreden wetenschappelijke kwesties wanneer deze nu of later in hun leven voorkomen. Denk hierbij aan het vormen van een onderbouwde mening over vraagstukken m.b.t. klimaat, gezondheid, technologische innovaties enzovoort, en het volgen van de maatschappelijke discussie hierover.
ENGAGE is een Europees project dat lessen heeft ontwikkeld over actuele kwesties in de maatschappij. Onderzoek heeft uitgewezen dat leerlingen gemotiveerd worden door deze lessen en diverse relevante vaardigheden ontwikkelen, zoals: omgaan met strijdige informatie, afwegen van waarschijnlijkheid en risico, perspectiefwisseling, (morele) argumentatie, dialoog en reflectie. De lessen zijn voorzien van een docentenhandleiding, een PPT presentatie en diverse leerling materialen, dus direct klaar voor gebruik in uw klas. Hieronder kunt u dit lesmateriaal vinden, en een korte samenvatting.

Eco-Phone
Uitroeiing ziektes
Proefdieren
Elektronische sigaretten
Fracking of niet?
Temperatuur stijging: Twee graden
Vitamine D tekort
Appliance science
Aanval van oude virussen
Cola verbannen
Verban de zonnebank
CarWars
Chocolade geld
Einde van dieselauto’s
Insecten eten
Eco-Phone
Hierbij gebruiken de leerlingen hun kennis over aardse hulpbronnen en passen zij wetenschappelijke vaardigheden toe voor het bedenken van een manier om telefoonfabrikanten over te halen om milieuvriendelijke telefoons te ontwikkelen.
Uitroeiing ziektes
Muggen kunnen ziektes als malaria, knokkelkoorts en het zikavirus overdragen van mens tot mens. Is het misschien een optie om alle muggen die ziektes meedragen uit te roeien?
Proefdieren
Leerlingen passen hun kennis toe over de invloed van astma op het gasuitwisselingssysteem en gebruiken dit om bewijs te onderzoeken en om te beslissen of dierproeven essentieel zijn voor de ontwikkeling van nieuwe astmamedicijnen.
Elektronische sigaretten
Leerlingen passen hun kennis van de deeltjestheorie toe om te beslissen of uitgeademde nicotine de niet-rokers in de buurt kan bereiken en leren de risico’s te beoordelen.
Fracking of niet?
In deze oefening beslissen leerlingen of ze het eens zijn met het verbod op fracken. Ze passen hierbij hun kennis van de eigenschappen van gesteente toe om te beslissen of de stoffen door het fracken in het water kunnen komen en leren ze hun meningen te rechtvaardigen.
Temperatuur stijging: Twee graden
In deze oefening passen leerlingen hun kennis van klimaatverandering toe in een nieuwe context.
Vitamine D tekort
In deze oefening beslissen de studenten of ze het dagelijks vitamine D-supplement nodig hebben, op basis van hun dieet en blootstelling aan zonlicht.
Appliance science
In deze oefening zullen de leerlingen een toekomstige (fictieve) beperking op hun elektriciteitsgebruik in huis overwegen.
Aanval van oude virussen
Zou een oud virus het menselijk ras kunnen vernietigen? In deze oefening leren studenten hoe ze bronnen kunnen onderzoeken om feiten uit de wetenschap te onderscheiden van fictie.
Cola verbannen
In deze oefening zullen leerlingen het bewijs voor de oorzakelijke verbanden tussen suikerconsumptie, obesitas en ziekte gebruiken om de voor- en tegenargumenten af te wegen betreffende het verbod op de verkoop van suikerhoudende dranken aan kinderen onder de 18 jaar.
Verban de zonnebank
In deze oefening gaan leerlingen aan de slag als onderzoekers voor een tv-programma en bereiden ze een rapportage voor over de bewering dat zonnebanken huidkanker veroorzaken.
CarWars
De leerlingen hebben een keuze: een elektrische auto kopen, een waterstofauto kopen, of een auto die rijdt op biodiesel. Wat is het beste? Leerlingen overwegen de opties en kiezen een winnaar.
Chocolade geld
In deze oefening passen leerlingen hun kennis van bestuiving toe om te bespreken waarom de opbrengsten van cacao afnemen.
Einde van dieselauto’s
Leerlingen gebruiken hun kennis van chemische reacties om de verbrandingsproducten van een dieselmotor te voorspellen. Vervolgens ontwikkelen ze hun communicatievaardigheden, door middel van een korte video waarmee zij autokopers overtuigen geen dieselauto’s te kopen.
Insecten eten
In deze oefening zullen leerlingen een menukaart voor de schoolkantine maken, die naast gebruikelijke gerechten ook smakelijke opties met insecten bevat. Kunnen ze overtuigende communicatie en hun kennis van natuurlijke bronnen gebruiken om leerlingen te laten kiezen voor insect alternatieven?
PhotonicsMaak een infrarood handschoen waarmee je een robot kunt besturen, leer hoe je een hologram kunt maken, laad je smartphone met een zelfgemaakte solar tracking system.
Tijdens het Europese project PHABLABS 4.0, zijn verschillende workshops ontwikkeld. Deze workshops en projecten kunnen gebruikt worden tijdens reguliere lessen, maar werken ook goed voor STEM projecten.
Op deze pagina vind u alle instructies en materialen van sommige workshops.
http://b-photonics.eu/en/events/op-zoek-naar-boeiende-fotonica-stem-projecten
De andere workshops zijn te vinden op het open-source website: PHABLABS 4.0 website.
Lesmateriaal EnergieheldenDe Provincie Zuid-Holland en EIC Mainport hebben met deze onderwijscyclus voor ogen om de energietransitie zichtbaar te maken. Dit speelt een grote rol bij het teweegbrengen van een positieve verandering in het gedrag en de houding van leerlingen ten aanzien van duurzame energie en hun energieverbruik. Daarbij worden de leerlingen uitgedaagd om hun eigen energietransitie onder handen te nemen.
De doelgroepen waar De Energiehelden Onderwijscyclus zich op richt:
Leerlingen van de het Voortgezet Onderwijs.
Primaire focus is op: HAVO 1,2,3
Secundaire focus is op: VMBO 1,2 en VWO 1,2,3Er wordt rekening gehouden met de differentiatie van de niveaus door verschillen te maken in de moeilijkheidsgraad van de vraagstellingen in de activiteiten.Leerlingen doorlopen een onderwijscyclus, die bestaat uit een introductieles op school (Les 1), gevolgd door een excursie naar het EIC Mainport Rotterdam, of een energieheld bij u in de buurt of het spelen van het spel op school (Les 2) en een vervolgopdracht over de aanpak van hun eigen energietransitie (Les 3).Het programma is ook toegankelijk voor scholen die niet in de omgeving van het EIC gevestigd zijn. Daarom is de onderwijscyclus voor die betreffende scholen zodanig ingericht dat een bezoek aan het EIC wel gestimuleerd wordt, maar geen verplichting is.
Het volledige lespakket bestaat uit de volgende onderdelen
● Docentenhandleiding
● Verantwoording bij het lesmateriaal
● Lesopbouw per onderdeel
● Slide deck
● Werkopdrachten
● Impactmeting vragenlijst
● Ouderbrief
De docentenhandleiding kunt u hier downloaden –Middelbare school – Docentenhandleiding
Via een e-mail naar het Bètasteunpunt Zuid-Holland kunt u het u een link ontvangen naar het gehele lespakket.
Mocht u onvolkomenheden tegenkomen of aanvullingen hebben dan horen wij het graag, dan zullen wij dit aanpassen in de bestanden.
Labtour Betafactory en TU DelftHoe benut je effectief laboratoria in de onderwijspraktijk. Tijdens deze labtour krijg je een rondleiding door de laboratoria van zowel de Technische Universiteit Delft als de Haagse Hogeschool.
Programma:
16.00 – 17.30 uur: Labtour – leerwerkplaatsen in Delft
17.30 – 18.30 uur: Netwerkdiner
18.30 – 20.00 uur: verdiepingsonderwerpen
- Doorlopende leerlijnen
- Aansluiting vmbo – mbo – havo
- Manieren van gebruik van labs door docenten/leerlingen
Doel & resultaat:
Het doel van deze tour is een kijkje in de keuken nemen bij labs en leerwerkplaatsen om zo inzicht te krijgen in leerwerkbedrijven, stagekansen voor mbo’ers en maakplaatsen voor leerlingen en docenten.
Datum, Tijd & Locatie:
Donderdag 15 februari 16:00 – 20:00 uur / Betafaqtory Haagse Hogeschool, OnderwijsLabs Science Center
Aanmelden kan in 2024
Masterclass gebouwde omgeving en duurzaamheidOntwikkelingen in Nederland waterland
Water heeft in Nederland al voor veel technische hoogstandjes gezorgd. Van ’s werelds grootste kunstmatige eiland, de Flevopolder, tot de Deltawerken en de Zandmotor. Nederland staat internationaal bekend om haar watermanagement. Door klimaatverandering, toenemende aandacht voor biodiversiteit en steeds verdergaande verstedelijking verandert de manier waarop we omgaan met water wel. Want probeerden we tot voor kort nog al het overtollige rivierwater zo snel mogelijk af te voeren, inmiddels worden maatregelen genomen om rivierwater zo lang mogelijk vast te houden. En was het dichten van het laatste gat in de afsluitdijk in 1932 een feestelijke gebeurtenis, anno 2023 wordt hard gewerkt aan een structurele opening, zodat vissen weer terug kunnen naar hun oorspronkelijk paaigronden. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden. In het eerste deel van deze masterclass onder leiding van Rolf Hut lichten verschillende experts een aantal nieuwe water-gerelateerde ontwikkelingen toe.
In het tweede deel is het tijd voor een vertaling naar het onderwijs. Hoe zou je de zoet-zout gradiënt van een vismigratierivier kunnen inbedden in een les? Of de stijgende zeespiegel? Grote veranderingen in het rivierenlandschap? Tijdens de masterclass kun je aan de slag met bestaand lesmateriaal (let op: natte voeten zijn zeker niet uitgesloten!). Ook is er ruimte om met elkaar ervaringen uit te wisselen en nieuwe ideeën bespreken.
De masterclass is interessant voor alle leraren die gewoon meer willen weten over ontwikkelingen in Nederland waterland, en in het bijzonder voor leraren aardrijkskunde, natuurkunde, scheikunde en biologie (en misschien ook geschiedenis, maatschappijleer en wiskunde?).
Voor vmbo/havo/vwo docenten en HBO docenten, met focus op Civiele Techniek.
Doel & resultaat:
- aanreiken van voorbeelden uit de (bedrijfs)praktijk met aandacht voor de HBO-opleidingen Civiele Techniek
- vanuit de HBO-opleidingen context aan te leveren voor vmbo/havo/vwo voor hun beta/techniek vak.
- regionale verbindingen leggen tussen de vo-docenten en de HBO-opleidingen/docenten
DATUM, TIJD & LOCATIE (PROGRAMMA ONDER VOORBEHOUD)
Datum: 28 maart 2024
Tijd: 16.00 en 20.00 uur (inclusief maaltijd)
Locatie: Campus at Sea Scheveningen
Aanmelden kan binnenkort
Robotica in de klasHet science Centre TU Delft ontwikkelt een nieuwe leerlijn Robotica voor primair- en voortgezet onderwijs. Binnenkort volgt er meer informatie over het programma.
Doel & resultaat:
Kennis maken met en verdiepen in de toepassingen van Robotica in het onderwijs.
Datum, tijd & locatie:
Datum: 11 april 2024
Tijd: 16:00 – 20:00 uur
Locatie: Robohouse TU Delft
Aanmelden kan in 2024
Betacoordinatoren:
Het betacoordinatorenoverleg sluit aan op de plenaire bijeenkomst/buffet en is van 18:30 – 20:00 uur
Stadslab Makerslab Tour Rotterdammet aansluitend het alfa-gamma-betacoördinatorenoverleg
Het voortgezet onderwijs maakt steeds vaker werk van maker education. Er is al kennis opgebouwd over het ‘hoe’ van maker education. Echter het ‘waarom’, de achterliggende theorie, overtuiging en verantwoording ontbreekt vaak nog. Wat zijn de effecten van maker education op persoonlijke en cognitieve ontwikkeling? Wat doet maken met leerlingen? Wat zijn goede interventies? Wat vergt maker education van de docent? Deze en andere vragen komen naar boven wanneer docenten en wetenschappers die zich met nieuwe vormen van leren en onderwijzen bezighouden over makersonderwijs praten en zijn de basis van dit project.
Tijdens de sessie neemt docentonderzoeker Manon Mostert van het Kenniscentrum Creating010 je mee in nieuwe technologie, didactische aanpak in maakplaatsen en techniek in het maatschappelijk domein en reikt toepassingen aan van het nieuw ontwikkelde Didactisch Kompas van Stadslab Rotterdam. Of je nu een docent bent in het voortgezet onderwijs, gespecialiseerd in beta, alpha, of gamma vakken, of een TOA die de passie voor het faciliteren van hands-on leren deelt, deze bijeenkomst heeft iets te bieden voor iedereen. O.a. ga je in een workshop aan de slag met een digitaal aangestuurde machine naar keuze. Denk hierbij aan een 3D printer, Lasersnijder, Vinylsnijder, Heatpress, Plastic shredder of Digitale borduurmachine.
DOEL & RESULTAAT
Kijkje nemen in de keuken bij stadslab Rotterdam en praktisch aan de slag met Maakonderwijs, ook voor TOA’s en vmbo-t docenten.
DATUM, TIJD & LOCATIE
Datum: dinsdag 12 december van 16.00 – 20.00 uur (incl maaltijd)
Locatie: Hogeschool Rotterdam
De bijeenkomst is gecombineerd met een gezamenlijk alfa/gamma/betacoordinatorenoverleg (18.30 -20.00)
Nobelprijs & Fieldsmedaille lezing 2023Wil jij een inkijkje krijgen in de wereld van wetenschappelijke prestaties en ontdekkingen? Dan nodigen we je graag uit voor de Nobelprijs en Fieldsmedaille lezing 2023!
Elk jaar organiseren we een lezing die inzoomt op de natuurkunde en scheikunde achter de Nobelprijzen. Dit jaar gaan we een stap verder en verkennen we ook de wiskunde Fieldsmedaille. Deze prestigieuze onderscheiding wordt eens in de vier jaar toegekend aan twee tot vier wiskundigen die buitengewone bijdragen aan hun vakgebied hebben geleverd.
Fieldsmedaillewinnaars wiskunde – getaltheorie en bolstapelingen
In 2022 ontving Maryna Viazovska uit Oekraïne de Fieldsmedaille, een van de meest prestigieuze prijzen in de wiskunde. Zij ontving die prijs voor haar werk over bolstapelingen. “Bollen” in 2 dimensies zijn cirkelschijven. Als je het vlak zo goed mogelijk probeert op te vullen met even grote cirkelschijven (muntjes bijvoorbeeld), kom je al snel op een regelmatig zeshoekig patroon uit. In 3 dimensies is het analoge probleem al een stuk ingewikkelder. Zo discussieerde Newton met Gregory over het maximale aantal bollen dat een gegeven bol kan raken. (Alle bollen hebben dezelfde straal.) Het probleem van de beste bolstapeling in 3 dimensies werd pas in 1998 opgelost waarbij computerberekeningen essentieel waren. Viazovska kreeg haar prijs voor bolstapelingen in dimensies 8 en 24. De beste bolstapeling in 24 dimensies blijkt terug te gaan op het getaltheoretische mirakel
Bolstapelingen houden niet alleen theoretisch wiskundigen van de straat, ze worden ook toegepast in fouten-corrigerende codes, die essentieel zijn voor bijvoorbeeld contact met satellieten. In deze lezing/workshop maken we kennis met de problematiek van bolstapelingen en met de methoden waarmee dit soort problemen worden aangepakt.
Een andere winnaar in 2022 was James Maynard voor zijn werk in de getaltheorie, in het bijzonder voor zijn werk over de verdeling van priemgetallen en over benaderingen van reële getallen (‘kommagetallen’) door middel van rationale getallen (breuken). In deze lezing proberen we te schetsen welk soort resultaten Maynard heeft behaald.
Programma (onder voorbehoud)
16:00 – 16:15 uur Inloop
16:15 – 17:30 uur Lezing dr. Jeroen Spandaw over Getaltheorie (James Maynard), Bolstapeling (Maryna Viazovska)
17:30 – 18:30 uur Netwerkdiner
18:30 – 19:30 uur Lezing door Prof. Dr. Laurens Siebbeles over quantumdots
Jeroen Spandaw
Jeroen Spandaw doceert wiskunde sinds 1986. Hij studeerde wiskunde, promoveerde en habiliteerde in de algebraïsche meetkunde en deed als post-doc in Duitsland onderzoek in die richting. Overige interesses: theoretische natuurkunde, getaltheorie, logica, talen, muziek en geschiedenis. Hij behaalde zijn eerstegraadsbevoegdheid wiskunde en natuurkunde, zeilde in zijn Drascombe Drifter over de Waddenzee en werkte als docent wiskunde en anw in het voortgezet onderwijs. Sinds 2007 werkt hij als universitair docent en lerarenopleider wiskunde aan de TU Delft.
Laurens Siebbeles
Binnen de sectie Opto-elektronische Materialen bestudeert Laurens Siebbeles excitonen en ladingsdragers in organische materialen en anorganische kwantumdots, nanostaafjes en tweedimensionale materialen. Excitonen/ladingen worden geproduceerd door laserpulsen en gedetecteerd met optische en microgolf/terahertz geleidbaarheidsmetingen op tijdschalen van femto- tot milliseconden. Hij combineert experimenten met kwantummechanische elektronische structuurberekeningen en modellering van exciton en ladingsverval door (Auger) recombinatie. Laurens Siebbeles studeerde scheikunde aan de Vrije Universiteit in Amsterdam (1981-1986). Hij was promovendus aan het FOM-instituut voor Atoom- en Molecuulfysica (AMOLF) in Amsterdam, waar hij kwantuminterferentie-effecten in moleculaire fotodissociatie onderzocht. In 1991 werd hij postdoc aan de Universiteit van Paris Sud tot 1994. Na een korte terugkeer bij AMOLF trad hij in 1994 in dienst bij de TU Delft, waar hij in 2001 ere-Antoni van Leeuwenhoekhoogleraar werd.

Doel & resultaat:
Deze lezing biedt inzicht in de wetenschap achter de prijzen om daarna direct toe te passen in je lesprogramma.
DATUM, TIJD & LOCATIE
Datum: donderdag 7 december van 16.00 tot 19.30 uur (inclusief diner).
Locatie: TU Delft gebouw ECHO