Burgerschapslessen – EngageSinds 2006 zijn Nederlandse scholen bij wet verplicht aandacht te besteden aan ‘actief burgerschap en sociale integratie’. Burgerschapsvorming moet jongeren de basiskennis, vaardigheden en houding bijbrengen die ze nodig hebben om nu en straks actief te kunnen meedoen in een pluriforme, democratische samenleving. Burgerschapsvorming is vastgelegd in de kerndoelen van de onderbouw en in de eindtermen voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. Burgerschapsvorming is geen apart vak. Alle schoolvakken moeten hieraan een bijdrage leveren, dus ook de bètavakken.
Burgerschapslessen in de bètavakken zijn gericht op het verwerven van ‘wetenschappelijke geletterdheid’: het vermogen van mensen om kritisch om te gaan met omstreden wetenschappelijke kwesties wanneer deze nu of later in hun leven voorkomen. Denk hierbij aan het vormen van een onderbouwde mening over vraagstukken m.b.t. klimaat, gezondheid, technologische innovaties enzovoort, en het volgen van de maatschappelijke discussie hierover.
ENGAGE is een Europees project dat lessen heeft ontwikkeld over actuele kwesties in de maatschappij. Onderzoek heeft uitgewezen dat leerlingen gemotiveerd worden door deze lessen en diverse relevante vaardigheden ontwikkelen, zoals: omgaan met strijdige informatie, afwegen van waarschijnlijkheid en risico, perspectiefwisseling, (morele) argumentatie, dialoog en reflectie. De lessen zijn voorzien van een docentenhandleiding, een PPT presentatie en diverse leerling materialen, dus direct klaar voor gebruik in uw klas. Hieronder kunt u dit lesmateriaal vinden, en een korte samenvatting.
![](http://www.onderwijsnetwerkzuidholland.nl/wp-content/uploads/2019/05/Engage.png)
Eco-Phone
Uitroeiing ziektes
Proefdieren
Elektronische sigaretten
Fracking of niet?
Temperatuur stijging: Twee graden
Vitamine D tekort
Appliance science
Aanval van oude virussen
Cola verbannen
Verban de zonnebank
CarWars
Chocolade geld
Einde van dieselauto’s
Insecten eten
Eco-Phone
Hierbij gebruiken de leerlingen hun kennis over aardse hulpbronnen en passen zij wetenschappelijke vaardigheden toe voor het bedenken van een manier om telefoonfabrikanten over te halen om milieuvriendelijke telefoons te ontwikkelen.
Uitroeiing ziektes
Muggen kunnen ziektes als malaria, knokkelkoorts en het zikavirus overdragen van mens tot mens. Is het misschien een optie om alle muggen die ziektes meedragen uit te roeien?
Proefdieren
Leerlingen passen hun kennis toe over de invloed van astma op het gasuitwisselingssysteem en gebruiken dit om bewijs te onderzoeken en om te beslissen of dierproeven essentieel zijn voor de ontwikkeling van nieuwe astmamedicijnen.
Elektronische sigaretten
Leerlingen passen hun kennis van de deeltjestheorie toe om te beslissen of uitgeademde nicotine de niet-rokers in de buurt kan bereiken en leren de risico’s te beoordelen.
Fracking of niet?
In deze oefening beslissen leerlingen of ze het eens zijn met het verbod op fracken. Ze passen hierbij hun kennis van de eigenschappen van gesteente toe om te beslissen of de stoffen door het fracken in het water kunnen komen en leren ze hun meningen te rechtvaardigen.
Temperatuur stijging: Twee graden
In deze oefening passen leerlingen hun kennis van klimaatverandering toe in een nieuwe context.
Vitamine D tekort
In deze oefening beslissen de studenten of ze het dagelijks vitamine D-supplement nodig hebben, op basis van hun dieet en blootstelling aan zonlicht.
Appliance science
In deze oefening zullen de leerlingen een toekomstige (fictieve) beperking op hun elektriciteitsgebruik in huis overwegen.
Aanval van oude virussen
Zou een oud virus het menselijk ras kunnen vernietigen? In deze oefening leren studenten hoe ze bronnen kunnen onderzoeken om feiten uit de wetenschap te onderscheiden van fictie.
Cola verbannen
In deze oefening zullen leerlingen het bewijs voor de oorzakelijke verbanden tussen suikerconsumptie, obesitas en ziekte gebruiken om de voor- en tegenargumenten af te wegen betreffende het verbod op de verkoop van suikerhoudende dranken aan kinderen onder de 18 jaar.
Verban de zonnebank
In deze oefening gaan leerlingen aan de slag als onderzoekers voor een tv-programma en bereiden ze een rapportage voor over de bewering dat zonnebanken huidkanker veroorzaken.
CarWars
De leerlingen hebben een keuze: een elektrische auto kopen, een waterstofauto kopen, of een auto die rijdt op biodiesel. Wat is het beste? Leerlingen overwegen de opties en kiezen een winnaar.
Chocolade geld
In deze oefening passen leerlingen hun kennis van bestuiving toe om te bespreken waarom de opbrengsten van cacao afnemen.
Einde van dieselauto’s
Leerlingen gebruiken hun kennis van chemische reacties om de verbrandingsproducten van een dieselmotor te voorspellen. Vervolgens ontwikkelen ze hun communicatievaardigheden, door middel van een korte video waarmee zij autokopers overtuigen geen dieselauto’s te kopen.
Insecten eten
In deze oefening zullen leerlingen een menukaart voor de schoolkantine maken, die naast gebruikelijke gerechten ook smakelijke opties met insecten bevat. Kunnen ze overtuigende communicatie en hun kennis van natuurlijke bronnen gebruiken om leerlingen te laten kiezen voor insect alternatieven?
PhotonicsMaak een infrarood handschoen waarmee je een robot kunt besturen, leer hoe je een hologram kunt maken, laad je smartphone met een zelfgemaakte solar tracking system.
Tijdens het Europese project PHABLABS 4.0, zijn verschillende workshops ontwikkeld. Deze workshops en projecten kunnen gebruikt worden tijdens reguliere lessen, maar werken ook goed voor STEM projecten.
Op deze pagina vind u alle instructies en materialen van sommige workshops.
http://b-photonics.eu/en/events/op-zoek-naar-boeiende-fotonica-stem-projecten
De andere workshops zijn te vinden op het open-source website: PHABLABS 4.0 website.
Lesmateriaal EnergieheldenDe Provincie Zuid-Holland en EIC Mainport hebben met deze onderwijscyclus voor ogen om de energietransitie zichtbaar te maken. Dit speelt een grote rol bij het teweegbrengen van een positieve verandering in het gedrag en de houding van leerlingen ten aanzien van duurzame energie en hun energieverbruik. Daarbij worden de leerlingen uitgedaagd om hun eigen energietransitie onder handen te nemen.
De doelgroepen waar De Energiehelden Onderwijscyclus zich op richt:
Leerlingen van de het Voortgezet Onderwijs.
Primaire focus is op: HAVO 1,2,3
Secundaire focus is op: VMBO 1,2 en VWO 1,2,3Er wordt rekening gehouden met de differentiatie van de niveaus door verschillen te maken in de moeilijkheidsgraad van de vraagstellingen in de activiteiten.Leerlingen doorlopen een onderwijscyclus, die bestaat uit een introductieles op school (Les 1), gevolgd door een excursie naar het EIC Mainport Rotterdam, of een energieheld bij u in de buurt of het spelen van het spel op school (Les 2) en een vervolgopdracht over de aanpak van hun eigen energietransitie (Les 3).Het programma is ook toegankelijk voor scholen die niet in de omgeving van het EIC gevestigd zijn. Daarom is de onderwijscyclus voor die betreffende scholen zodanig ingericht dat een bezoek aan het EIC wel gestimuleerd wordt, maar geen verplichting is.
Het volledige lespakket bestaat uit de volgende onderdelen
● Docentenhandleiding
● Verantwoording bij het lesmateriaal
● Lesopbouw per onderdeel
● Slide deck
● Werkopdrachten
● Impactmeting vragenlijst
● Ouderbrief
De docentenhandleiding kunt u hier downloaden –Middelbare school – Docentenhandleiding
Via een e-mail naar het Bètasteunpunt Zuid-Holland kunt u het u een link ontvangen naar het gehele lespakket.
Mocht u onvolkomenheden tegenkomen of aanvullingen hebben dan horen wij het graag, dan zullen wij dit aanpassen in de bestanden.
Good practices in het onderwijsVerlevendig je lesstof: ontdek contextrijk en ervaringsgericht leren
Doe mee aan een workshop die je leert hoe je je lesmethoden kunt verrijken met contextrijk en ervaringsgericht leren. Ontdek praktische manieren om je lesmateriaal te verbinden met echte situaties. Vergroot de betrokkenheid van je leerlingen en stimuleer dieper begrip door meer interactie en minder eenrichtingsverkeer.
Theorie in actie
In het eerste deel krijg je praktische handvatten om je lessen op een interactieve manier te verbeteren. Ontdek de motivatietheorie van Pink en krijg inzicht in praktijkvoorbeelden, zoals het gebruik van serious games, hackathons, rollenspellen en ondernemerschap in de klas. De workshop Good Practices New Future Lab wordt geleid door Kristel Thieme, oprichter en directeur bij New Future Lab. Ze was en is betrokken bij de opstart, ontwikkeling en uitrol van diverse onderwijsinnovaties. Kristel is een oud-leerling van N&T aan het Willem de Zwijger College in Papendrecht en alumnus van de TU Delft.
Good Practices
In het tweede deel zijn de volgende workshops te volgen:
- Kristel Thieme: ervaar zelf de kracht van interactief onderwijs. Je speelt een korte serious game. Daarna ga je aan de slag met de matching van interactieve lesformats aan lesstof binnen het curriculum.
- Rutger Ockhorst (Natuurkunde) geeft een sessie over de good practices van de PLG QuantumDot, quantumtechnologie in de les
- Annelies Veeningen geeft een inkijk in de onderwerpen van de Pre University Delft tracks die dit jaar van start gaan. (5vwo leerlingen met NT profiel kunnen zich tot 15 okt aanmelden via deze site)
- Timothy Houtman geeft een sessie over co-design en gezonde leefstijl
DATUM, TIJD & LOCATIE
Datum: donderdag 16.30 – 20.00 uur (incl maaltijd)
Locatie: TU Delft TNW22 classroom 3 en workshopruimtes Science Center TU Delft
Programma
16:00 – 17:30 uur deel 1 (TNW22 Classroom 3)
17:30 – 18:30 uur netwerkdiner (TU Delft Science Center)
18:30 – 20:00 uur deel 2 workshops (TU Delft Science Center)
Bètacoördinatoren
Het eerste bètacoördinatorenoverleg van het schooljaar op 28 september is van 18:30 – 20:00 en sluit aan op deel 1 en het netwerkdiner.