het ONZ jaar symposium

Geïnspireerd door het artikel: ‘Houd je bek of ik vermoord je’: docenten denken aan stoppen door toenemende agressie leerlingen. Een onderzoek gepresenteerd door RTL Nieuws.

In 2023 bereikte het aantal geschorste of definitief van school gestuurde leerlingen vanwege wangedrag tegenover onderwijspersoneel in het voortgezet onderwijs het hoogste niveau in jaren! Dit wangedrag omvat schelden, bedreigen en zelfs fysiek geweld. Ook met ouders ontstaan soms zeer complexe en bedreigende  situaties. Docenten denken hierdoor aan stoppen met lesgeven. Dit is problematisch want we hebben al te maken met een aanhoudend lerarentekort. Aangezien ONZ het behoud van docenten in het onderwijs en docentprofessionalisering Vo tot haar missie beschouwt, vinden wij het belangrijk dit onderwerp te agenderen op ons jaarsymposium 2024. Zo hopen wij de medewerkers in de scholen verder  te ondersteunen zodat zij zich beter kunnen bewapenen tegen dit problematische gedrag.

MELD JE DIRECT AAN!

Het symposium wordt geopend door Keynote spreker Ismail Aghzanay (auteur van het boek ‘Het geheim van de leraar’, Leraar van het jaar 2018 Rotterdam en Leraar van het jaar 2021 Nederland). Ismail is een bevlogen en krachtige spreker! Hij inspireert mensen in het onderwijs en werkt vanuit kennisbronnen en ervaringen.

Aansluitend zijn de volgende workshops te volgen.

• Workshop ‘Straatcultuur versus schoolcultuur’ door Robin van Wieringen. Tijdens deze workshop gaan we de belevingswereld van jongeren verkennen onderzoeken hoe we gedragsverandering kunnen bewerkstelligen. Hierbij zullen we gebruikmaken van diverse tools om gesprekken te voeren over het morele  kompas. (www.rolincoaching.com)
• Workshop ‘Stoorzender podium geven’ door Faysal Maatoug. Dominante karakters in de klas kennen we allemaal. Zijn het de stoorzenders van de les of de leiders van morgen? Hoe kun je ze bereiken en coachen tot charismatisch voorbeeld in de klas. (https://teacherskills.nl/)
• Workshop ‘Onder mijn ogen’ door Frank Planten. Als onderwijsmedewerker zul je soms een onderbuikgevoel hebben bij bepaalde situaties. Is hier sprake van ondermijning? Welke signalen duiden op criminele uitbuiting? Zit iemand onder jouw ogen klem in de wereld van georganiseerde criminaliteit? In de workshop “Onder mijn ogen” krijg je daarop een antwoord, leer je de signalen te herkennen en erkennen, te koppelen en eventuele actie te ondernemen. (www.ondermijnogen.nl)
• Workshop ‘Omgaan met de emotionele gevolgen van agressie of (verbaal) agressief gedrag’ door Edwin van Rijswijk. Namens Trots & Weerbaar komt hij ons helpende inzichten geven op de vragen: Hoe uw emotie werkt en hoe de emotie werkt bij de agressor; Hoe rust en controle te behouden op het moment dat ik te maken krijg met agressie; Ook komt antwoord op de vraag : “Waarom weet ik altijd achteraf hoe ik wel had moeten handelen?!”. (Trots & Weerbaar).
• Workshop ‘Moeilijke onderwerpen bespreekbaar maken door debat. Verschillen vergroten of overeenkomsten opzoeken?’ door Leonie Kaptein en Alexander Schinkel, waarbij debattechnieken worden verrijkt met wetenschappelijke voorbeelden. Leer moeilijke onderwerpen in de klas anders te benaderen door middel van debat. Deze workshop, speciaal ontworpen voor docenten, biedt praktische technieken om jongeren zich te leren verplaatsen in andersdenkenden. Vaak richten we ons alleen op de oppervlakkige verschillen. Maar door dieper te graven, kunnen we verrassende overeenkomsten vinden. Het is een kunst om verschillen te aanvaarden en tegelijkertijd ruimte te creëren om elkaar kritisch te bevragen. Dat kan met behulp van onze lesmethode. (Debat en Wetenschap in de klas 2022-2024)
• Workshop ‘Die grote mond moet de school uit‘ door Ton van Haperen. Bekend van onder andere zijn column in het blad van de AOb, een optreden bij WNL, maar ook vakdidacticus Economie aan het ICLON laat in deze workshop zijn didactische aanpak omtrent dit thema zien. Mocht je al eens met hem hebben willen praten of discussiëren over een thema, laat deze kans dan niet aan je voorbij gaan.

We sluiten het symposium af met een tweede keynote gehouden door Jennifer van den Broek. Zij is zowel docent maatschappijvakken als criminoloog. Met haar ervaring in het onderwijs en haar onderzoek naar criminaliteit, presenteert zij op een zeer boeiende wijze welke signalen binnen scholen erop wijzen dat leerlingen betrokken zijn bij criminele activiteiten.

Datum, Tijd & Locatie

Datum: 31 mei 2024

Tijd: 13:00 tot 17:00 uur (met aansluitend borrel)

Locatie: Faculteit Sociale Wetenschappen, Wassenaarseweg 52, 2333 AK Leiden (5 min lopen vanaf leiden Centraal)

Houd jij je op school bezig met het vormgeven van burgerschapsonderwijs, maar vraag je je nog af wat precies jullie visie is en hoe je het onderwijs concreet kan vormgeven? Tijdens deze bijeenkomst helpen wij om burgerschap samenhangend en doelgericht aan te bieden binnen jouw school. Na de bijeenkomst van 15.00 tot 18.00 uur kun je blijven eten.

DOEL & RESULTAAT

In deze training ga je op twee manieren aan de slag met het concreet vormgeven aan burgerschapsonderwijs:

• Visie & richtlijn

In dit gedeelte van de bijeenkomst bepaal je in hoofdlijnen wat jouw visie is op burgerschap in de school. Aan de hand van het VIZIER spel bespreek je verschillende casussen, voorkeuren en stellingen. Aan het einde van dit visiespel heb je jouw visie letterlijk in kaart gebracht.

• Vakintegratie & activiteiten

Je maakt een start met een activiteitenoverzicht van burgerschap binnen jouw school. Hierin breng je verschillende aspecten in kaart zoals leerdoelen, activiteiten, vakintegratie en een planning. Aan het eind heb je een interactief document dat overzicht en verantwoording biedt.

Deze bijeenkomst is bedoeld voor burgerschapscoördinatoren, teamleiders of docenten die zich binnen de school bezig houden met het burgerschapsprogramma vorm te geven. De training wordt gegeven door Schoolblocks: deze organisatie ontwikkelt lesmateriaal voor o.a. burgerschap en helpt scholen bij de implementatie hiervan.

DATUM, LOCATIE & TIJD

Donderdag 9 november| Kolffpad 1 | Willem Einthovengebouw | zaal A2.03 en A2.08 | Leiden | 15.00 – 18.00 uur.

Op donderdag 9 maart organiseert ONZ het jaarlijkse schoolleidersoverleg, ditmaal met als thema: De nood is hoog! Het lerarentekort dwingt tot Anders Organiseren. Deze ONZ-bijeenkomst vindt plaats van 17.00 tot 21.00 uur (incl. diner) in het Pieter de la Court gebouw van Universiteit Leiden.

Tijdens deze avond laten schoolleiders en hun collega’s van het John Dewey College, het Huizermaatcollege en het Melanchthon Bergschenhoek u door middel van praktijkvoorbeelden zien, hoe ze proberen het lerarentekort op te vangen. Bovendien vertellen TU Delft en Universiteit Leiden hoe u getrainde universitaire studenten kunt inzetten als extra handjes in de school.

Daarna gaan we in de vorm van een panelgesprek kijken hoe u hier in de eigen school mee verder kunt. Expertise delen en leren van elkaar staat voor ons bij ONZ centraal.

Doelgroep

De thematiek die wordt behandeld binnen ons samenwerkingsverband ONZ is niet alleen interessant voor schoolleiders, maar ook voor andere leden uit het managementteam (bijv. afdelingsleiders, teamleiders, leerjaarcoördinatoren, etc.). Zij zijn eveneens van harte welkom!

Programma

Hier vindt u meer informatie over het programma van de bijeenkomst.

Datum & tijd

Datum: donderdag 9 maart 2023
Locatie: Pieter de la Court gebouw – Universiteit Leiden
Adres: Wassenaarseweg 52 – 2333 AK Leiden
Zaal: Inspiration Lab 1B.01 (eerste verdieping)
Tijd: 17.00 tot 21.00 uur (incl. diner)

Onderwerpen zoals porno, #metoo en andere thema’s binnen seksualiteit spelen veel onder leerlingen. Niet iedere school heeft de kennis en kunde in handen om deze onderwerpen ook voldoende bespreekbaar te maken in de klas. Daarnaast ligt de aandacht voor deze onderwerpen vaak bij verschillende vakken: biologie, maatschappijleer, filosofie maar ook breder binnen de mentorlessen of burgerschap. In deze bijeenkomst willen we met verschillende docenten aan de slag gaan om deze thema’s op school meer bespreekbaar te kunnen maken en ook een start te maken met een leerlijn seksualiteit. Waar kan dit beter dan in het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden, onderzoek van de Universiteit van Exeter heeft al aangetoond dat de afstand van tijd veiligheid kan bieden.

Doel & resultaat

Docenten krijgen casuïstiek en lesideeën aangereikt over het thema seksualiteit. Kiki Varekamp vertelt bijvoorbeeld over haar lessenreeks ‘Seks, drugs en rock & roll’. Marjolein Hottentot laat de docenten met elkaar in gesprek gaan over verschillende thema’s aan de hand van haar spel: Seks-is-meer-Ganzenbord. Doel van de bijeenkomst is te inspireren, lesideeën aan te dragen en daarnaast  een aanzet te geven tot een PLG waar men een doorlopende leerlijn seksualiteit voor op de eigen school gaat maken.

Programma:

14.00 – 14.15    Inloop en welkom door Stephanie Lemmel

14.15 – 14.35    Opening en aftrap: Kiki Varekamp

14.40 – 15.25   Workshopronde 1

15.25 – 15.40   Pauze

15.40 – 16.25   Workshopronde 2

16.30 – 16.45   Plenair afsluiten door kort ideeën te delen

17.00                Sluiting museum

17:00 – 18:30   Er wordt inclusief een borrel en een warme maaltijd aangeboden in
restaurant Pavarotti aan de Nieuwe Rijn 48, op loopafstand van het RMO.

Aansluitend is er de mogelijkheid om een start te maken met een doorlopende leerlijn voor              jouw school o.l.v. Diana Machielse en Kiki Varekamp.

Uw workshopvoorkeur kunt u doorgeven bij uw inschrijving.  De bijeenkomst is vakoverstijgend.

Workshopronde 1 | 14.40 tot 15.25 uur

1. Het Seks is meer… Ganzenbord.

Zie je er tegen op om met je klas, jongeren over seks te praten? Praat je al met hen over seks, maar wil je een aanvulling op de bestaande methodes? Ben je op zoek naar afwisseling bij het geven van seksuele voorlichting?

Het ‘Seks is meer… Ganzenbord’ is een educatief voorlichtingsspel voor instellingen, scholen, buurthuizen en alle plekken waar seksuele voorlichting wordt gegeven.

Dit spel gaat over grenzen, wensen, beetje humor erin, vragen met antwoorden, meningsvragen en vragen die je samen beantwoordt.

De vragen gaan over allerlei onderwerpen, zoals bloot fotograferen, LHBTI, wel of niet een Valentijns kaart, hoe laat je iemand merken dat je diegene erg leuk vindt, romantiek, voorbehoedsmiddelen, verkering met iemand uit een andere cultuur, zwangerschap, abortus, enz, enz.

Het is een afwisselende werkvorm naast de bestaande methodes. In deze workshop krijg je de mogelijkheid om kennis te maken met de unieke spel en ga je het zelf spelen.

Informatie over de workshopgever

Marjolein Hottentot heeft 30 jaar les gegeven als docent verzorging/zorg en welzijn en begeleidt nu pubers met een beperking in zelfredzaamheid en zelfstandigheid, aan huis. Op twee verschillende scholen heeft zij mediation lessen opgezet en mediation training gegeven waardoor de leerlingen zelf conflicten zijn gaan oplossen. Ook is zij leerlingbegeleidster geweest en heeft ze vele jongeren één op één begeleid die te maken hebben gehad met bijvoorbeeld uit de kast komen, zwangerschap, incest en loverboys/lovergirls. Na al die jaren ook seksuele voorlichting te hebben gegeven is zij haar spel verder gaan ontwikkelen (de start van dit spel ligt al in haar opleidingstijd, bij het vak ‘Hoe geef je seksuele voorlichting?’) en er bestaan nu 5 verschillende versies van het Seks is meer… Ganzenbord spel.

Marjolein Hottentot, www.olein.nl

2. Workshop ‘Eros – liefde, seksualiteit en gender in het museum’

In de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden bevinden zich tal van voorwerpen die te maken hebben met seksualiteit. Ze bieden een goed startpunt voor een gesprek met leerlingen, bijvoorbeeld over vragen als ‘Moeten objecten met expliciet seksuele scènes voor iedereen te zien zijn in een museum? En op social media?’ Uit ervaring blijkt dat de historische afstand tot voorwerpen uit de oudheid het voor leerlingen makkelijker maakt om over seksualiteit te praten. Tijdens deze workshop bekijken we een aantal voorbeelden van objecten en werkvormen en gaan we met elkaar in gesprek over de plek van een museumbezoek rond dit thema in het curriculum.

Informatie over de workshopgever

Willemijn Fortuin is museumdocent bij het Rijksmuseum van Oudheden en heeft daarnaast ervaring met het geven van seksuele voorlichting aan scholieren.

Workshopronde 2 | 15.40 tot 16.25 uur

1. Hoe kun je filosofie inzetten als middel om het te hebben over #metoo en consent?

In deze workshop maak je kennis met een les die ingaat op het begrip hermeneutisch onrecht (hoe jouw ervaringen in de wereld en de manier waarop je die uitlegt niet worden gehoord of niet serieus worden genomen) en wat dat met #metoo te maken heeft. Verder kijken we naar de mogelijkheid van zelfkennis en hoe dit op gespannen voet kan staan met het stellen van persoonlijke grenzen en het geven van consent.

Informatie over de workshopgever

Kiki Varekamp is docent filosofie en ontwikkelaar van curricula. Zo heeft ze onder andere een filosofische lessenserie over seks, drugs en rock ’n roll ontwikkeld waarbij de leerlingen in gesprek gaan over (soms controversiële) onderwerpen rondom seks en drugs. Verder houdt ze zich bezig met het thema inclusiviteit in het filosofiecurriculum. Hierover publiceerde ze samen met Heleen Booy een artikel in de Groene Amsterdammer, getiteld: ‘Diversiteit als toetje’.

2. Het weten bevragen – feministische methodes voor leerlijnontwikkeling seksualiteit

In deze workshop reflecteren we op de opvattingen, metaforen en verhalen die ons perspectief op de biologie van de voortplanting (mede)vormen. Hiervoor gebruiken we methodes geïnspireerd op de feministische wetenschapsfilosofie. Wat we weten over en hoe we kijken naar de biologie van de voortplanting hangt af van allerlei (persoonlijke en culturele) factoren. Wat betekent dat voor de manier waarop we lessen over voortplanting, seksualiteit en intimiteit vormgeven?

Informatie over de workshopgever

Ellen Algera studeerde Media Studies, Wijsbegeerte en Culturele Analyse en promoveert op dit moment in de Medische Antropologie aan de Universiteit van Amsterdam. Haar promotieonderzoek richt zich op de opkomst van nieuwe smartphone apps als methode om zwangerschap te voorkomen, en de implicaties daarvan op de anticonceptiezorg in Nederland.

3. Queer audiotour

De queer audiotour van het Rijksmuseum van Oudheden leidt langs verschillende objecten met een LHBTQI+verhaal: van de pruiken van Maya en Merit tot het liefdesleven van de Romeinse keizer Trajanus. Met deze audiotour belicht het museum de rijke geschiedenis van gender en seksualiteit in de oudheid én in de museumcollectie. Tijdens de workshoprondes bestaat de mogelijkheid om deze audiotour in de museumzalen te beluisteren.

LET OP: Hiervoor gebruiken de deelnemers hun eigen telefoon en oortjes.