Tijdens deze activiteit  maak je in één middag- en avond kennis met innovaties en initiatieven op het gebied van energietransitie die op de TU Delft Campus worden aangeboden aan het voortgezet onderwijs.

• De Learning Community van The Green Village faciliteert de verbinding tussen onderzoek, werken, innoveren en leren en is daarmee een belangrijke factor in de ontwikkeling van de huidige en toekomstige beroepsbevolking.  Het samenspel van werken, experimenteren, leren en inspireren leidt tot innovatie. We hebben het lerend vermogen van iedereen nodig om de uitdagingen van de toekomst aan te gaan. De learning community Energietransitie bestaat uit een netwerk van de TU Delft, bedrijven, overheden, hogescholen en ROC”s. De Learning Community wil haar kennis delen met het voortgezet onderwijs.

• Inspiratietour op The Green Village, fieldlab voor duurzame innovatie in de stedelijke omgeving. Een duurzame toekomst vraagt om innovatieve ideeën en nieuwe bruikbare methoden en technieken. Op The Green Village onderzoeken, experimenteren, valideren en demonstreren kennis- en onderwijsinstellingen, ondernemingen, overheden én burgers hun duurzame innovaties. The Green Village is een regelluw “openlucht-laboratorium” op TU Delft Campus met een focus op de gebouwde omgeving waar getest kan worden op wijk-, straat- en gebouwniveau. Met toegang tot het innovatie-ecosysteem van de TU Delft ligt de wetenschap letterlijk om de hoek. Er wordt gewoond, gewerkt en geleerd.

• Schoolgebouwen project ENERGE
  Europese schoolgebouwen, die veelal bestaan uit gebouwen uit de vooroorlogse tijd, zijn over het algemeen niet energiezuinig. Hoe kunnen we hun infrastructuur renoveren? In februari 2019 startte het Europese samenwerkingsproject ENERGE (ENergizing Education to Reduce Greenhouse Emission). Hoofdonderzoeker is Natalia Romero Herrera van IO TU Delft. ” Om ervoor te zorgen dat de middelbare scholen met succes voldoen aan het gestelde nul-emissiescenario, vereisen hun gebouwen enorme investeringen om hun infrastructuur te renoveren. Iets dat naar verwachting niet zal gebeuren in de komende 10-20 jaar, vanwege het gebrek aan middelen en ondersteuning. Natalia: “Dat is precies de periode waarin dit project impact wil maken. Door het volledige ecosysteem van de school (studenten, docenten en administratief personeel) erbij te betrekken, zullen we samen met hen een goedkoop technisch platform ontwerpen dat de ontwikkeling van hun eigen energiezuinige strategieën ondersteunt. De school kan deze strategieën dan direct op de eigen locatie implementeren.” De twee betrokken scholen uit Nederland zijn Gymnasium Haganum (gebouw uit 1900) en Hugo de Groot (gebouw uit 1950). Samen met Natalia presenteren zij de uitkomsten van hun project.

Programma (16:00 – 19:30 uur inclusief buffet)

16:00 – 16:15 Welkom door Prof.dr.ir. Paulien Herder, decaan van de faculteit Technische Natuurwetenschappen en Roby van der Praag, programma manager ’24/7 Energy Lab The Green Village.

16:15 – 16:45  Rondleiding op The Green Village

16:45 – 17:15  Toelichting op de workshops

17:30 – 18:30 Workshops (Energe project, Circulair bouwen, Learning community, Darel Education)

18:30 – 19:30 We maken tijdens het buffet vraag en aanbod inzichtelijk en linken naar toepasbaarheid in jouw lesprogramma’s

Doel en resultaat

De doelen van deze activiteit zijn: versterking van het contact tussen vo en partners Campus TU Delft,  inspiratie voor ontwerpen van leeractiviteiten, leraren-in-opleiding in aanraking laten komen met toekomstige collega’s, community building.

Wist je dat antibiotica resistentie een steeds groter probleem wordt? En wist je dat bacteriën antibiotica kunnen produceren?

Voor de Antibioticadag op 18 november van Leiden City of Science hebben we een leuke en leerzame scavenger hunt ontwikkeld, waar onderbouwleerlingen van de middelbare school aan mee kunnen doen. Via de app ActionBound krijgen de leerlingen een aanwijzing die hen naar een locatie in Leiden leidt waar een QR code is verborgen. De leerlingen moeten een vraag over antibiotica beantwoorden om de volgende hint te krijgen. Er zullen verschillende onderzoekers aanwezig zijn met informatie die kan worden gebruikt om vragen te beantwoorden die verschijnen wanneer de QR-code wordt gescand. Het doel is om de leerlingen kennis bij te brengen over het onderwerp antibiotica en antibioticaresistentie!

Verkrijgbaar in het Nederlands of Engels.

In het kort

Wat: Scavenger hunt over antibiotica

Wanneer: vrijdag 18 november 2022

Wie: onderbouwleerlingen van de middelbare school (havo/vwo). De activiteit sluit het beste aan bij de leerstof van biologie en nlt.

Duur: 1 – 1,5 uur

Start: Centrum van Leiden, de exacte locatie wordt later bekend gemaakt. Deelname kan de hele dag van start gaan. Geef in het aanmeldformulier een voorkeur voor starttijd door.

Groepsgrote: 30 leerlingen (de leerlingen worden ingedeeld in groepjes van 4-6 leerlingen)

Aanmelden: U kunt zich aanmelden via onderstaande aanmeldlink.

Antibiotics scavenger hunt (English)

Did you know that antibiotic resistance is a growing problem? And did you know that bacteria can produce antibiotics?

For the Antibiotics Day of Leiden City of Science we have put together a fun scavenger hunt activity that junior high school students can take part in. The students will Using the app ActionBound, the students will receive a clue that will lead them to locations around Leiden where a QR code will be hidden, the students have to answer a question to get a new clue. Various researchers will be there to offer some information that can be used to answer questions that appear when the QR code is scanned. The aim is to teach the students about the topic of antibiotics and antibiotic resistance! Available in Dutch or English.

In short

What: Scavenger hunt about antibiotics

When: Friday the 18^th of November 2022

Who: junior high school students (HAVO, VWO) (it fits best with biology and nlt)

Duration: 1 – 1,5 hour

Start: City centre of Leiden, the exact location will be announced later. It is possible to leave at any moment during the day. Please fill in your preferences in the apllication form.

Group size: 30 students (the students are divided into groups of 4-6 students)

Registration: to participate you have to register your class via the link ‘Aanmelden’.

Dit schooljaar organiseren we een Docent Ontwikkel Team (DOT) rond het onderwerp quantum technologie. Het doel is lesmaterialen te ontwikkelen en te testen rond dit onderwerp. We richten ons nadrukkelijk niet alleen op het examenprogramma vwo, maar kijken ook naar mogelijkheden in de onderbouw en op de havo.  We willen de natuurkunde verbinden met biologie en scheikunde. We zetten ook in op moderne leermiddelen als het gebruik van Arduino en Python notebooks. De materialen zouden onder andere gebruikt kunnen worden voor een NLT module quantum technologie (voor havo!) die op dit moment door TU Delft wordt ontwikkeld. Er zal ook ruimte zijn voor vraag- en antwoordsessies met onderzoekers van de TU Delft over onderwerpen als nanobiologie en scanning tunneling microscopie.

De drie bijeenkomsten vinden plaats op de TU Delft campus (incl. maaltijd)

23 februari 2023:  16:00 – 20:00 uur

20 april 2023:  16:00 – 20:00 uur

1 juni 2023: 16:00 – 20:00 uur

In samenwerking met Hogeschool Windesheim TechYourFuture organiseren we op 28 september een minisymposium voor het primair- en voortgezet onderwijs. Tijdens dit minisymposium wordt stilgestaan bij het TechYourFuture onderzoek Robowijs. Gedurende dit onderzoek is verkend hoe de sociale en technische vaardigheden van kinderen (9-13 jaar) met een stoornis in het autismespectrum bevorderd kunnen worden. In het onderzoek hebben ze geleerd een robot (Lego Mindstorms) te programmeren om boodschappen te doen in een supermarkt, gesimuleerd door zelf een plattegrond te tekenen en daarin enkele ‘challenges’ te tackelen. Meer informatie over het onderzoek lees je hier. 

We starten de middag met Chris Verhoeven, associate professor TU Delft Robotics Institute. Hij neemt je mee op ontdekkingstocht over robotica in de maatschappij. Vervolgens woon je interactieve demonstraties bij waarbij sprekers verschillende robots tonen en vertellen over de mogelijkheden daarvan voor het onderwijs. Dan ervaar je robotica in de onderwijspraktijk bij een rondleiding en workshops verzorgd door het Science Centre.

Het programma start om 15:00 uur is tot 18:00 uur.  Aansluitend is er de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten tijdens een maaltijd. Een deel van het programma is online te volgen. De bijeenkomst start in het nieuwe gebouw Echo op TU Delft Campus. Aansluitend is er een rondleiding in het nieuwe Science Center waar ook de masterclasses worden gegeven. 

Programma

Locatie TU Delft gebouw Echo hall F

15.00 – Opening en intro op het thema. Door Hanno  van Keulen en Renée Prins

15:30 – Robotica in de maatschappij; met praktijkvoorbeelden door Chris Verhoeven 

15.45 – 16:00 – korte pauze met een drankje 

16.00 – 16.30 – Gedurende een half uur tonen 2 sprekers verschillende robots en vertellen over de mogelijkheden daarvan voor het onderwijs. Hun verhaal is aansprekend voor zowel po (jonge en oude kind) als vo. Uitkomsten onderzoek Robowijs door Hanno van Keulen, onderzoek voorleesrobot door Rianne van den Berghe (onderzoek richt zich op jonge leerlingen, maar kan ter inspiratie dienen voor onderwijs aan oudere leerlingen). Science Centre en Mobile Python Lab geven korte pitch over de workshops einde middag.

16.30 – 17.30 – locatie Science Centre
Rondleiding Science Centre (30 minuten),

1e ronde workshops (30 minuten)

– TI: simulatie van een verkeerplein,  Mobile Python Lab (VO/VSO) Leerlingen laten ervaren hoe sensoren en actuatoren met elkaar samenwerken door: Gertjan Scheur (wiskundeleraar)(alleen vo)
– opstellingen Robotica leerlijn  (po en vo), opstelling van robotjes van het Science Centre 
– Mirte Robot (po en vo) – o.l.v. door Martin Klomp
– Mine Craft (po en vo)  

17.30 – 18.00 – vrij programma, netwerken, rondlopen, kennismaken met elkaar 

18.00 uur – afsluiting evt eten voor wie wil

Deze masterclass is helaas vol, het is niet meer mogelijk om in te schrijven. Als u op de reservelijst geplaatst wilt worden stuur graag een mail naar onz@iclon.leidenuniv.nl 

In deze masterclass delen Marco Roos – onderzoeker stedelijke biodiversiteit bij Naturalis – en Hans Slabbekoorn – Universitair hoofddocent IBL – hun expertise op het gebied van stadsecologie. Naast de interactieve lezingen ga je met andere docenten zelf op onderzoek uit met opdrachten die je ook met je leerlingen kan uitvoeren. Lees hier meer over de bijeenkomst:  

Marco Roos gaat tijdens het college in op de steeds groter wordende stad en de ecologische gevolgen die dit met zich meebrengt. De stad vormt – na de landbouwgebieden – het grootste landschapselement in Nederland. Bijna 20% van het landoppervlak van ons land wordt gevormd door stedelijk gebied, en dat is een vertienvoudiging in een eeuw tijd (terwijl de bevolking 3,5x groeide). In dezelfde periode nam het areaal natuur af: van zo’n 28% naar minder dan 15% nu. De stad is in toenemende mate belangrijk voor behoud van biodiversiteit en deze biodiversiteit in de stad vervult belangrijke ecosysteemdiensten. Een verrassend groot aantal soorten vind de 3 V’s (Veiligheid, Voedsel en Voortplanting) van hun vestigingsvoorwaarden in de stad. Met meer zorg voor inrichting en beheer kunnen dat er nog veel meer worden. Belangrijke kenmerken van de stad voor biodiversiteit zijn de grote verstening en hoge stressfactoren door de menselijke dynamiek. Wat die verstening betreft, heel veel planten zien toch kans op of tussen de stenen te ontspruiten en tot wasdom te komen (als ze niet worden weggespoten of gebrand). Al met al betreffen dat een dikke 100 stoepplantjes (naast de 10-tallen muurplantjes). Het is interessant het voorkomen van deze stoepplantjes in kaart te brengen, omdat het wat zegt over condities, het beheer en omdat ze op het niveau van de straat een belangrijk ecologisch netwerk vormen voor bodemdieren en bestuivers.

Hans Slabbekoorn vertelt meer over de gevolgen voor dieren en dan met name vogels. Vogels in de stad maken het leven in de stad voor mensen aangenamer. Met de lucht van appeltaart verkoopt je huis beter, de zang van vogels verkoopt je stad beter. Maar hoe is het voor vogels om in de stad te leven? Op zich is er best veel diversiteit, die samenhangt met de diversiteit aan habitat in de stad. Vaak zijn er zelfs meer soorten in de stad dan net daarbuiten. Het is echter wel zo dat in de meeste steden er precies de zelfde soorten voorkomen, en dat voorheen er in het oorspronkelijke habitat meer variatie tussen locaties zat. Biodiversiteit hoeft dus lokaal niet achteruit te gaan door urbanisatie, maar op grotere schaal gebeurt dat vaak wel door wat men noemt: urbane homogenisatie. De vogels die in de stad leven wonen soms op een lawaaiige plek langs een drukke weg of bij een groot kruispunt en soms in een stille woonwijk of een rustig parkje. Dat kan veel verschil maken: lawaai kan verstoren, verjagen, en maskeren. En dit kan negatieve gevolgen hebben voor broedvogeldichtheid en diversiteit en het lokale broedsucces. Of vogels nog gehoord worden is een aspect, maar ook wat ze nog laten horen kan door ons lawaai veranderen. Zo zingen nachtegalen in de stad door de week harder dan in het weekend en zingen koolmezen hun hoogste liedjes vaker als er veel laag verkeerslawaai is. Diverse studies hebben laten zien dat stadspopulaties anders zingen dan bospopulaties van dezelfde soort: zou deze divergentie zelfs tot soortvorming kunnen leiden?

Tijdens de bijeenkomst is er ook een opdracht voor buiten die docenten later ook met hun leerlingen kunnen doen. De bijeenkomst vindt plaats op dinsdag 11 oktober in Leiden van 15:00 tot 18:00 uur met aansluitend mogelijkheid om mee te eten.

Hoe ziet de stad van de toekomst eruit? Deze nascholingenreeks geeft je verdiepende achtergrondkennis bij het nieuwe lesmateriaal ‘De stad van de toekomst’. Deel 3 gaat over hoe we in de toekomst om gaan met watergebruik en wateroverlast in de stad. Joeri Willet vertelt hoe je op een circulaire manier met water om kunt gaan en hoe watergebruik en wateroverlast thema’s zijn die ons voor grote uitdagingen plaatsen. Hoe kunnen we ons watergebruik minimaliseren en zo veel mogelijk water hergebruiken en laten infiltreren in plaats van het riool te belasten. Joeri laat zien hoe systeemdenken en een systeemaanpak daarbij kunnen helpen en welke technische mogelijkheden en onmogelijkheden er zijn.

Het verhaal van Joeri biedt tal van aanknopingspunten om vanuit verschillende vakgebieden leerlingen te laten nadenken over (deel)oplossingen en de relaties zichtbaar te maken tussen de verschillende vakgebieden.

datum & tijd

Het college is op 10 maart en duurt van 15:30 tot 18:00 uur. De online collegereeks ‘De stad van de toekomst’ is een samenwerking tussen Onderwijsnetwerk Zuid-Holland en Wageningen University & Research (WUR). In ieder college wordt een ander aspect van het thema uitgelicht door experts op dat vakgebied.

In deze interactieve online bijeenkomst (uit de reeks: de stad van de toekomst) voor docenten vo, delen Rob Roggema en Ted van der Klaauw hun ideeën over hoe de stad van de toekomst er uit gaat zien en hoe we daar nu al aan kunnen werken. Rob Roggema is lector Landschapsinclusief ontwerpen, ontwikkelen en bouwen bij Inholland. Als landschapsarchitect weet hij veel over hoe de stad van de toekomst ontworpen kan worden. Bij dit ontwerp moet er rekening worden gehouden met veel verschillende facetten zoals voedsel, water, natuur, kustveiligheid maar ook klimaatadaptatie. Rob schetst een toekomstbeeld welke veranderingen op ons af komen, hoe ons landschap er in de toekomst uit zou kunnen zien en hoe we hier op kunnen anticiperen. Ted van der Klaauw is docent Ruimtelijke Ordening, Planologie en Stedenbouw. Na Rob zal hij dieper in gaan op een van de onderwerpen die binnen steden een steeds belangrijkere rol gaat spelen: hittestress. Want wat heeft een steeds warmer klimaat als effect op de stad? Op welke manieren kunnen we een stad hier voor weerbaar maken? Er wordt ingegaan op de theorie achter het fenomeen hittestress en wat dat betekent voor de beleving van het stadsklimaat. Vervolgens wordt aan de hand van ontwerprichtlijnen een online casus behandeld. Hierbij is ruimte om zelf creatieve ideeën in te brengen.

Doel & Resultaat

In dit interactieve college vertellen Rob en Ted hun verhaal en is er ruimte voor vragen en discussie. Daarnaast wordt er met de docenten een opdracht (casus) gedaan waarin we de kennis in een voorbeeldontwerp toepassen, op een manier die later ook te gebruiken is in je eigen lespraktijk met de leerlingen.

Het college duurt van 15:00 tot 17:00 uur. De online collegereeks ‘De stad van de toekomst’ is een samenwerking tussen Onderwijsnetwerk Zuid-Holland en Wageningen University & Research (WUR). In ieder college wordt een ander aspect van het thema uitgelicht door experts op dat vakgebied.

Hoe ontwikkel je de meest optimale zelf zwemmende vis? Tijdens deze avond zullen verschillende teams werken aan het: Fabriceren Assembleren Experimenteren Decoreren Programmeren.

Doel en resultaat

De opdracht is om samen de meest optimale zelf zwemmende vis te ontwikkelen. Tijdens deze avond zullen verschillende teams werken aan het:

Fabriceren – Welke productie methode en materialen gaan we gebruiken.
Assembleren – Alle onderdelen aansluiten en monteren en testen.
Experimenteren – Het optimaliseren en balanceren van de vis en vinnen.
Decoreren – Versieren en decoreren van de vis.
Programmeren – Met een microcontroller de servomotoren aansturen van de vinnen. Welke beweging is het meest optimaal?

Vanuit de verschillende aspecten willen we de link leggen tussen het vak en de praktijk. Hoe bereken je bijvoorbeeld de optimale massa of hoe bepaal de je de beste hydrodynamica. Voor meer informatie over de bionics4education set klik hieronder. https://www.bionics4education.com/startseite/bionic-fish-assembly-instructions/bionic-fish-biological-background-information.

Datum & tijd

De bijeenkomst vindt plaats op 15 november 2021 van 16.00 – 20.00 uur bij Festo in Delft.

Hoe ziet de stad van de toekomst eruit? In deze online collegereeks van 4 colleges krijg je antwoord op die vraag. Deze nascholingenreeks geeft je verdiepende achtergrondkennis bij het nieuwe lesmateriaal dat ontwikkeld is: De stad van de toekomst. De eerste nascholing in de reeks gaat over nutriënten en stadslandbouw. In de andere nascholingen komt onder andere de ontwikkelingen die spelen bij het verduurzamen en klimaatbestendig maken van de stedelijke omgeving aan bod.

Het voorlopige programma:

4 november 2021: Nutriënten en stadslandbouw (via de knop aanmelden meld je je aan voor deze eerste bijeenkomst)

10 maart 2022: Waterbeheer

Stedelijke inrichting en duurzaamheid (datum volgt)

Stadsecologie (datum volgt)

De bijeenkomst op 4 november vindt online plaats van 15:30 tot 18:00 uur. Deze reeks wordt samen met de Universiteit van Wageningen (WUR) georganiseerd. Het is mogelijk om de hele reeks of losse bijeenkomsten te volgen.

Ben je benieuwd hoe het hoger onderwijs vormen van projectonderwijs hanteert, hoe je de samenwerking tussen leerlingen begeleidt of hoe je creativiteit van je leerlingen aanboort?
In deze bijeenkomst volg je drie workshops over projectonderwijs en ontwerpen in de bètales, waarbij je inspiratie opdoet en praktische tips, lesmateriaal en werkvormen krijgt. De workshops van dit drieluik zijn:

Projectonderwijs: hoe motiverend kun je het maken?
De opleiding Hbo ICT van de Haagse Hogeschool hanteert verschillende vormen van projectonderwijs. Wij delen graag onze ervaringen en maken samen met de deelnemers de vertaling naar motiverend en vakoverstijgend projectonderwijs in het VO. Kernbegrippen daarbij zijn: intrinsieke motivatie, betekenisvolle casussen en zelfregie bij de student/leerling.

Meer leren van projectonderwijs
We laten onze leerlingen geregeld in projecten samen werken, vakoverstijgend, of binnen het vak. De leerlingen vinden het leuk, de opdrachten hebben context en vaardigheden krijgen meer aandacht. De leerdoelen verschuiven echter wel eens naar de achtergrond. Hoe kunnen we het leerrendement van projecten vergroten? Welke rol speelt formatief evalueren daarbij? Hoe begeleid je de samenwerking tussen leerlingen?

Stimuleren creatief ontwerpen in de onderbouw
Hoe kun je tijdens lessen Techniek, O&O en andere ontwerpgerelateerde vakken de creativiteit van je leerlingen beter aanboren? Je eerste ideeën zijn vaak niet de meest originele, hoe stimuleer je leerlingen om meer uit zichzelf te halen? Hoe zorg je dat die ideeënstroom niet opdroogt? En hoe werk je een idee uit tot een veelzijdig, interessant concept?

Doel & Resultaat

Je gaat naar huis met praktische ideeën, werkvormen en lesmateriaal. Er is ruimte voor uitwisselingen en invulling op basis van specifieke wensen van de deelnemers binnen het thema projectonderwijs.

Datum & Tijd

Maandag 14 maart 2022, van 16.00 – 20.00 uur (inclusief maaltijd).