Een Arduino is een soort microcontroller die je op eenvoudige wijze in staat stelt om elektronische circuits te bouwen, aan te sturen en uit te lezen. Op die manier kun je veel verschillende dingen  meten, bouwen, maken en uitvoeren. Zo kun je onder andere een koelkast op een bepaalde temperatuur houden, een zelfrijdende robot aansturen, lichtsensoren maken, een lcd-scherm op je shirt aansturen en ga zo maar door. Het is dan ook niet gek dat op vele scholen gewerkt wordt met Arduino’s. In het onderwijs kunnen Arduino’s ingezet worden als practicummateriaal, bij een profielwerkstuk, en bij onderwerpen zoals technische automatisering, technisch ontwerpen, onderzoeken met meet- en regelsystemen en bij elektriciteit. Het werken met de Arduino sluit aan bij de 21e-eeuwse vaardigheden. Er is dan ook al veel verschillend lesmateriaal voor Arduino’s ontwikkeld.

De cursus is bedoeld voor docenten en TOA’s die voor het eerst met Arduino gaan werken (starters) of die er al eens mee zijn begonnen maar toe zijn aan een ‘doorstart’ (beginners).

Doel & resultaat

Na een korte inleiding basiselektronica worden er zelf veel praktische opdrachten gedaan. Naast de beginselen van Arduino is er aandacht voor het aansluiten van sensoren (analoog en digitaal), aansluiten van een actuator (bijv. een motor) en het zichtbaar maken van gegevens. Het is echter geen programmeercursus. Van deelnemers wordt verwacht dat ze buiten de cursusbijeenkomsten aan opdrachten werken.

Benodigde lesmaterialen

• Leren programmeren, meten en sturen met de Arduino, Jacco de Jong, ISBN 9789037260304, € 40,25
• Arduino kit, Basisset, ISBN 9789057524127, € 61,50

Daarnaast is er een laptop nodig waarop Arduino-software is geïnstalleerd. De software is gratis te downloaden van https://www.arduino.cc/en/software. Let op dat het installeren van software op laptops van school vaak door de systeembeheerder moet gebeuren (regel dit tijdig).

Maximaal aantal deelnemers: 12

Locatie

Hogeschool Rotterdam, locatie Museumpark laagbouw

Museumpark 40, 3015 CX Rotterdam 

Data

11 mei 2023 – 15:00 – 18:00 uur (incl maaltijd)

25 mei 2023 – 15:00 – 18:00 uur (incl maaltijd)

8 juni 2023 – 15:00 – 18:00 uur (incl maaltijd)

Van nano tot giga – van losse atomen tot gehele aarde

Op donderdag 2 februari 2023 vond het jaarlijkse bètasymposium plaats van Onderwijsnetwerk Zuid-Holland. Op het symposium ontmoeten bètadocenten en TOA’s uit het voortgezet onderwijs elkaar en is er ruimte om van en met elkaar te leren. Onder andere experts uit het bedrijfsleven, vaksteunpuntcoördinatoren, vakdidactici en hogeronderwijsinstellingen delen hun ideeën en ontwikkelingen. Dit jaar stond het thema in het teken van nano tot giga, van losse atomen tot de gehele aarde.

Voor een impressie van het bètasymposium zie het sfeerverslag-betasymposium-2023

Programma

Fysieke sessies

Welke sessies fysiek werden aangeboden vind je via het overzicht fysieke workshops betasymposium.

Online sessies: Wiskunde/informatica en Bedrijf in de klas

Voor wiskunde en informatica docenten was er een speciaal programma van 15:00 tot 16:30 uur online te volgen met de Online workshop wiskunde_informatica.

Dit jaar hadden we twee bevlogen docenten uit het onderwijs als facilitators; Arjan van der Meij en Manon Mostert.

Arjan van der Meij is in 2021 door de Nederlandse Natuurkundige Vereniging (NNV) uitgeroepen tot ‘Natuurkundedocent van het Jaar ’. Arjan is sectieleider van ‘science’ en zorgt ervoor dat de bètasecties goed met elkaar samenwerken. Hij heeft een onderwijshart pur sang.

Arjan is een groot voorstander en uitdrager van het zogenaamde ‘maakonderwijs’. Door wat hij ‘klooien’ noemt, ontstaan er creatieve ideeën. Door te proberen en te maken, leren leerlingen van allerlei wiskundige, natuurkundige, biologische en scheikunde principes.

Dit ‘maakonderwijs’ draagt hij uit bij allerlei bijeenkomsten over onderwijs.

Manon Mostert – van der Sar is docentonderzoeker bij het Kenniscentrum Creating010. Manon is actief binnen de projecten Mapping Creative Rotterdam en Maker Education. Daarbinnen voert Manon onderzoek uit naar nieuwe onderwijsvormen. Zo ontwikkelde ze meerdere pressure cookers (Make Week, Make Stream, Make Day, Future Fest e.a.) in verschillende vormen. Ze is daarnaast actief met onderwijsontwikkeling voor het VO en PO op het gebied van maakonderwijs. Ze doet daarnaast onderzoek naar de docent als ontwerper, en met name naar de waarde van fouten (van docenten) voor het onderwijs.

Programma & Locatie

Locatie: Science Center TU Delft

Tijdstip: 15:00 – 19:00 uur (Online deelname mogelijk tot 16:30 uur)

14:45 uur Inloop en ontvangst

15:00 uur Welkom en inleiding van het programma (ook online te volgen)

15:30 uur Verplaatsen naar workshops

15:45 uur Workshopronde 1 (fysieke workshops en online wiskunde informatica workshops)

16:30 uur Plenaire afsluiting ronde 1, afscheid van onliners en fysiek naar workshopronde 2

16:45 uur Workshopronde 2

17:30 uur Pauze

17:45 uur Afsluiting

18:30 uur Borrel en walking dinner

Afgelopen voorjaar 2022 zijn vanuit de vereniging docenten, TOA’s, leerlingen, studenten en schoolleiders bevraagd over hun ervaringen en ideeën over het vak nlt. De antwoorden van 60 docenten, 15 TOA’s, 396 leerlingen, 7 schoolleiders en 36 HBO studenten bieden een goed inzicht in de stand van het nlt-onderwijs. Bijvoorbeeld de interdisciplinariteit en de inhoud van het vak spelen de grootste rol in de passie van docenten voor het vak nlt.

Docenten geven aan dat het nlt onderwijs vooral belangrijk is voor de ontwikkeling van leerlingen. De verbeterpunten van het vak liggen vooral bij de modules en de organisatie op school. Ook de leerlingen zien daarin de verbeterpunten. De uitkomsten van dit rapport geven een mooie mogelijkheid om de werkwijze van de nlt-sectie bij jou op school te vergelijken met die op andere scholen, wat weer een mooie aanleiding is voor een inhoudelijke discussie over het vak nl.

Na het bespreking van het rapport zal de bijeenkomst dan ook bestaan uit het uitwisselen van ervaringen en een inhoudelijke discussie over het vak in het algemeen en de inhoud van de (Delftse) modules in het bijzonder.

Deze scholing wordt verzorgd door Sander Haemers. Per september 2022 is hij de nieuwe vaksteunpuntcoördinator nlt. Naast dat hij al negen jaar actief is bij ONZ is hij docent NLT op het Montaigne lyceum. Daarvoor heeft hij op het Stanislascollege Pijnacker NLT opgezet en was hij sectieleider. Bij ONZ is hij verantwoordelijk voor het bijscholingsprogramma voor nlt, het onderhoud van de Delftse nlt modules en inhoudelijke steun aan scholen en docenten.

Locatie: TU Delft

Tijd 16:00 – 18:00 uur

Door te wroeten in de grond, te kijken, voelen, misschien zelfs proeven, ervaren we wat de schooltuin ons te bieden heeft. Inspiratie opdoen in de natuur wordt natuureducatie op zijn best, wat er tevens toe zal bijdragen dat onze leerlingen nog meer kennis en respect voor de natuur en het milieu zullen krijgen. In 2020 hebben we de online masterclass over het succesvol aanleggen van een schooltuin aangeboden. Vorig jaar was het vervolg fysiek bij het Haags Montessori Lyceum met gastdocent Ard Zwinkels van Hogeschool InHolland. Dit jaar zijn we te gast bij het Segbroek College in Den Haag, waar Rémon Dammers, Consulent milieueducatie voortgezet onderwijs, afdeling Archeologie & Natuur-en MilieuEducatie een lezing zal geven.

Deze bijeenkomst is heel goed los van de voorgaande twee bijeenkomsten te volgen. De bijeenkomst vindt plaats op dinsdag 4 april van 16:00 – 18:15 uur op het Segbroek College, Goudsbloemlaan 131 in Den Haag. Aansluitend is het mogelijk om mee te eten.

Doel & Resultaat

Het doel van de masterclass ‘het Buitenlokaal’ is met de kennis en ervaring die we opdoen in de schooltuin de theorielessen te verlevendigen, dit te gebruiken voor meerdere vakgebieden maar tevens elkaar te inspireren bij de opzet en het onderhoud van een schooltuin.

Dit jaar organiseren we voor derde keer op rij een TOA inspiratiedag voor TOA’s uit Zuid-Holland. Dit jaar zijn we welkom bij Hogeschool Inholland in Delft en staat de dag in het teken van ‘practica in de klas met een groene bril’. Ontrafel het geheim achter plantaardige eiwitten of maak kennis met de lessenreeks verborgen stadsnatuur. Ga aan de slag met het maken van waterstof, lasergraveren, colorimetrie of maak kennis met het nieuwe lesmateriaal ‘ Maker’s Red Box: stad van de toekomst’ of ga een irrigatiesysteem programmeren met Python en de Micro:bit. En leer nog meer over veilig werken op het lab.

Bekijk hier het overzicht van de workshops TOA inspiratiedag 2023.

Je kunt je direct aanmelden via deze link of via de link ‘aanmelden’ onderaan deze pagina.

Locatie: Hogeschool InHolland Delft

Programma TOA inspiratiedag 28 juni 2023 (11 – 15:30 uur)

10:30 – 11:00 uur                          Inloop

11:00 – 11:05 uur                          Start en welkom

11:05 – 11:45 uur                          Lezing

11:45 – 12:00 uur                          Uitleg programma toelichting locaties

12:00 – 12:45 uur                          Lunch (tijdens lunch uitdelen workshopkaarten)

12:45 – 13:00 uur                          verplaatsing naar workshops

13:00 – 14:00 uur                          Workshop ronde 1 (3 a 4 workshops)

14:00 – 15:00 uur                          Workshop ronde 2 (3 a 4 workshops)

15:00 – 15:30 uur                          Afsluitende borrel

Hoe ziet de stad van de toekomst eruit? Deze nascholingenreeks geeft je verdiepende achtergrondkennis bij het nieuwe lesmateriaal ‘De stad van de toekomst’. Deel 3 gaat over hoe we in de toekomst om gaan met watergebruik en wateroverlast in de stad. Joeri Willet vertelt hoe je op een circulaire manier met water om kunt gaan en hoe watergebruik en wateroverlast thema’s zijn die ons voor grote uitdagingen plaatsen. Hoe kunnen we ons watergebruik minimaliseren en zo veel mogelijk water hergebruiken en laten infiltreren in plaats van het riool te belasten. Joeri laat zien hoe systeemdenken en een systeemaanpak daarbij kunnen helpen en welke technische mogelijkheden en onmogelijkheden er zijn.

Het verhaal van Joeri biedt tal van aanknopingspunten om vanuit verschillende vakgebieden leerlingen te laten nadenken over (deel)oplossingen en de relaties zichtbaar te maken tussen de verschillende vakgebieden.

datum & tijd

Het college is op 10 maart en duurt van 15:30 tot 18:00 uur. De online collegereeks ‘De stad van de toekomst’ is een samenwerking tussen Onderwijsnetwerk Zuid-Holland en Wageningen University & Research (WUR). In ieder college wordt een ander aspect van het thema uitgelicht door experts op dat vakgebied.

In deze interactieve online bijeenkomst (uit de reeks: de stad van de toekomst) voor docenten vo, delen Rob Roggema en Ted van der Klaauw hun ideeën over hoe de stad van de toekomst er uit gaat zien en hoe we daar nu al aan kunnen werken. Rob Roggema is lector Landschapsinclusief ontwerpen, ontwikkelen en bouwen bij Inholland. Als landschapsarchitect weet hij veel over hoe de stad van de toekomst ontworpen kan worden. Bij dit ontwerp moet er rekening worden gehouden met veel verschillende facetten zoals voedsel, water, natuur, kustveiligheid maar ook klimaatadaptatie. Rob schetst een toekomstbeeld welke veranderingen op ons af komen, hoe ons landschap er in de toekomst uit zou kunnen zien en hoe we hier op kunnen anticiperen. Ted van der Klaauw is docent Ruimtelijke Ordening, Planologie en Stedenbouw. Na Rob zal hij dieper in gaan op een van de onderwerpen die binnen steden een steeds belangrijkere rol gaat spelen: hittestress. Want wat heeft een steeds warmer klimaat als effect op de stad? Op welke manieren kunnen we een stad hier voor weerbaar maken? Er wordt ingegaan op de theorie achter het fenomeen hittestress en wat dat betekent voor de beleving van het stadsklimaat. Vervolgens wordt aan de hand van ontwerprichtlijnen een online casus behandeld. Hierbij is ruimte om zelf creatieve ideeën in te brengen.

Doel & Resultaat

In dit interactieve college vertellen Rob en Ted hun verhaal en is er ruimte voor vragen en discussie. Daarnaast wordt er met de docenten een opdracht (casus) gedaan waarin we de kennis in een voorbeeldontwerp toepassen, op een manier die later ook te gebruiken is in je eigen lespraktijk met de leerlingen.

Het college duurt van 15:00 tot 17:00 uur. De online collegereeks ‘De stad van de toekomst’ is een samenwerking tussen Onderwijsnetwerk Zuid-Holland en Wageningen University & Research (WUR). In ieder college wordt een ander aspect van het thema uitgelicht door experts op dat vakgebied.

Hoe ontwikkel je de meest optimale zelf zwemmende vis? Tijdens deze avond zullen verschillende teams werken aan het: Fabriceren Assembleren Experimenteren Decoreren Programmeren.

Doel en resultaat

De opdracht is om samen de meest optimale zelf zwemmende vis te ontwikkelen. Tijdens deze avond zullen verschillende teams werken aan het:

Fabriceren – Welke productie methode en materialen gaan we gebruiken.
Assembleren – Alle onderdelen aansluiten en monteren en testen.
Experimenteren – Het optimaliseren en balanceren van de vis en vinnen.
Decoreren – Versieren en decoreren van de vis.
Programmeren – Met een microcontroller de servomotoren aansturen van de vinnen. Welke beweging is het meest optimaal?

Vanuit de verschillende aspecten willen we de link leggen tussen het vak en de praktijk. Hoe bereken je bijvoorbeeld de optimale massa of hoe bepaal de je de beste hydrodynamica. Voor meer informatie over de bionics4education set klik hieronder. https://www.bionics4education.com/startseite/bionic-fish-assembly-instructions/bionic-fish-biological-background-information.

Datum & tijd

De bijeenkomst vindt plaats op 15 november 2021 van 16.00 – 20.00 uur bij Festo in Delft.

Overal horen we over technologische disruptie, we zien start-ups uit de grond gestampt worden en iedereen volgt Elon Musk op de voet. Maar wat komt er nou echt bij kijken als je een technologie, die zo innovatief is dat deze nog niet op de markt is, wil lanceren.

Heel veel! En om zo veel moeilijke dingen tegelijkertijd gedaan te krijgen moet je een organisatie bouwen en een menigte meekrijgen om zelfs een community te bouwen.

De lessen uit het bouwen van dergelijke communities kunnen we ook toepassen in het onderwijs en daar komen hele leuke mogelijkheden uit voort om de ‘next generation’ les te geven op een next generation methode!

Doel & resultaat

Het thema wordt geïntroduceerd aan de hand van wat theorie, in combinatie met voorbeelden. Op het einde is er een passende oefening of groepsdiscussie om te kijken hoe start-up methodiek in de klas toepasbaar is.

Datum & tijd

De bijeenkomst vindt online plaats op dinsdag 30 november 2021 van 15.00 tot 17.00 uur.

Op het Middelbaar Laboratorium Onderwijs (MLO) in Leiden is chemie een essentieel vak voor de opleiding tot chemisch fysisch analist (niv4) en de allround laborant (niv3). Studenten leren theorie en praktijk te integreren met in achtneming van de veiligheid die komt kijken bij het werken in
een laboratorium. Hierbij komen moderne analysetechnieken aan bod, maar ook de basisvaardigheid als een titratie met een glazen buret moet in de vingers van de studenten zitten.

Opzet

Tijdens de workshop gaan we in op de volgende onderdelen:

• Het vak chemie in het MLO, toegespitst op beroepspraktijk
• Uitwerken van het Labjournaal
• Rapporteren van meetgegevens en resultaten

Tijdens de workshop is er ruim de gelegenheid om vragen te stellen en van gedachten te wisselen over de verschillende onderwerpen. Aan het eind van de workshop heb je inzicht in de opbouw van de opleiding tot analist en allround laborant en of en hoe deze opleiding aansluit bij het scheikunde-onderwijs van het vo.

Datum en tijd (let op, deze nascholing is verplaatst)

Dinsdag 20 april

16:00 – 17:30

Deze bijeenkomst zal online plaatsvinden.