Workshop profielwerkstukken voor de talen

Het profielwerkstuk is een mooi instrument om leerlingen in het voortgezet onderwijs kennis te laten maken met een onderzoeksgebied. Het stimuleren van PWS-onderzoek naar taal- en cultuurgerelateerde onderwerpen zou er ook voor kunnen zorgen dat meer jongeren kiezen voor een talenstudie. Toch is dit nog een redelijk onontgonnen terrein.

Er zijn weinig leerlingen die hun PWS schrijven bij een taalvak, en weinig taaldocenten die ervaring hebben met het begeleiden daarvan. Om daar verandering in te brengen, wordt door verschillende universiteiten materiaal ontwikkeld dat leerlingen en docenten op weg kan helpen. Zo is voor de moderne vreemde talen de website pws-wereld.nl ontwikkeld met steun van het Meesterschapsteam MVT en het Nationaal Platform voor de Talen, maar er zijn meer aanbieders van concrete PWS-ideeën over taal en cultuur.

 

 

Datum & tijd

Voor talendocenten die benieuwd zijn naar de mogelijkheden om hun leerlingen te begeleiden bij een PWS, wordt op donderdag 9 juni 2022 van 15:30-17:30 uur een online workshop ‘Profielwerkstukken voor de talen’ georganiseerd.
Na een plenair gedeelte, waarin diverse sprekers iets zullen vertellen over hun aanbod op het gebied van PWS-ondersteuning, kunnen er verschillende interactieve sessies gevolgd worden. De komende tijd zal er hier meer informatie worden geplaatst over dit evenement.

Deelname aan deze online workshop is gratis. Aanmelden kan tot en met 7 juni 2022 via deze link.

Symposium alfa & gamma: Kansen en mogelijkheden in de taal- en zaakvakken

De wereld verandert en het onderwijs verandert met haar mee. Ook voor de taal- en zaakvakken betekent dit dat we constant in beweging zijn ons onderwijs aan te passen op hedendaagse thema’s. Mede door (nieuwe) onderwerpen zoals burgerschap en de discussie rondom een nieuw en toekomstgericht curriculum gaan we ons onderwijs anders organiseren. Tijdens dit symposium willen we mooie initiatieven en ontwikkelingen in deze vakgebieden (taal & zaakvakken) een podium bieden. In de lezingen en workshops delen we ideeën over hoe je in jouw lessen hier mee aan de slag kan.

 

Waarom voor de taal- en zaakvakken?

Helaas heeft het maatschappijprofiel nog vaak last van een slecht imago en kiezen ook steeds meer leerlingen voor een bètaprofiel. De groei van bèta binnen het onderwijs kent veel goede initiatieven maar heeft helaas ook gevolgen voor de andere schoolvakken. Taal- en zaakvakken blijven daarin soms achter op de grote (landelijke) ontwikkelingen van bètavakken zoals technasia, landelijke wedstrijden en nieuwe bètaschoolvakken en -lokalen. Ook in het hoger onderwijs is dit te merken: vooral de talenstudies hebben het zwaar. Leerlingen (en ouders) zijn bang met een maatschappijprofiel het minder ver te schoppen en geen goede baan te vinden. Tijd om die mindset aan te pakken, vindt Onderwijsnetwerk Zuid-Holland.

 

Datum & tijd: 8 april 2022, van 14:14 tot 17:30 uur

 

Locatie: Museum van Volkenkunde in Leiden.

 

Doelgroep: Docenten, schoolleiders, decanen, beleidsmakers en andere geïnteresseerden uit voortgezet en hoger onderwijs.

 

Programma:

13:50 – 14:10: Inloop

14:15 – 15:00: Welkom en sprekers

15:10 – 16:00: Workshopronde 1

16:05 – 16: 55: Workshopronde 2

17:00 – 17:30: Borrel

 

Openingsspreker Markus Davidsen: Hoe geef je een vak opnieuw vorm en wat kunnen we leren van het Deense model?

Markus Davidsen is universitair docent Godsdienstsociologie aan de Universiteit Leiden. In 2016 lanceerde hij een ‘Leidse visie voor het religieonderwijs’ en sindsdien werkt hij aan een hervorming van het vak Godsdienst/Levensbeschouwing. Met een team van vo-docenten en docentenopleiders werkt Davidsen aan een landelijk curriculum en een nieuwe vakdidactiek, en aan de Universiteit Leiden heeft hij een succesvolle tweejarige docentenopleiding opgezet. Voor dit werk ontving Davidsen in 2021 de impactprijs van de Leidse Faculteit Geesteswetenschappen. Davidsen is van origine Deens en zal ook ingaan op het Deense onderwijsmodel waarbij de taal- en zaakvakken veel sterker staan in het vo, en waar de geesteswetenschappen zich sterk profileren als docentenopleidingen.

 

Openingsspreker Suzanne Adema: ‘Oud is het nieuwe nieuw’

Suzanne Adema is Universitair Docent bij de faculteit Humanities en geeft daarnaast ook les in het voortgezet onderwijs. Tijdens de opening bespreekt Adema het onderzoeksproject Anchoring Innovation. In dit landelijke project wordt gesteld dat de klassieke oudheid geschikt bronmateriaal levert om meer zicht te kunnen krijgen op de menselijke aspecten van vernieuwing. Het is een historisch tijdperk waar veel bronnen over zijn verzameld, en waarin op sociaal, politiek en economisch niveau van alles gebeurde. Adema gaat in op hoe innovaties worden verankerd in wat al bekend is: ‘zitten is het nieuwe roken’, orange is the new black’ en ‘oud is het nieuwe nieuw’. Adema sluit af met ideeën hoe je hier in je eigen lespraktijk mee aan de slag kan, zowel voor de talen als zaakvakken.

 

 

Overzicht workshops

 

Voor de talen:

  1. Poëzie als Nieuws BV: het maatschappelijk debat en de poëzieles
  2. Eurydike vertelt: moderne Nederlandse en Engelse recepties als instrument voor inclusiviteit bij Latijn en Grieks
  3. Taal- en cultuurbewustzijn in de vreemdetalenles (VOL)

Voor de zaakvakken:

  1. Inclusief lesgeven in de geschiedenis- en maatschappijlessen
  2. Fysische geografie voor de niet-bètaleerlingen
  3. Leren van de bètavakken: Hoe kunnen we met onze vakken leerlingen écht raken?

Vakoverstijgend:

  1. Activerende didactiek en motivatie in de taal- en zaakvakken (VOL)
  2. Mijn vak saai? Hoe taal- en cultuurvakken actueel, interactief en inclusief maken? (VOL)
  3. Ethische vraagstukken in de klas: Debat & DNA
  4. Het gebruik van perspectiefgericht onderwijs bij de taal- en zaakvakken

 

Er vinden twee workshoprondes plaats. Onderaan de pagina vind je de indeling van workshops in rondes. Lees hier de beschrijving van de workshops:

 

 

  1. Poëzie als Nieuws BV: het maatschappelijk debat en de poëzielesJeroen Dera (Literatuurcriticus en letterkundige Radboud Universiteit Nijmegen) 

Wie aan ‘poëzie’ denkt, denkt al snel aan woorden als ‘emoties’, ‘natuur’ en ‘rijm’ – associaties die ook naar voren komen uit empirisch onderzoek. Hoewel er inderdaad nogal wat gedichten bestaan die aan dit beeld van poëzie beantwoorden, is de dichtkunst vele malen diverser. Tijdens deze workshop breken we het clichébeeld van poëzie open en gaan we aan de slag met gedichten die uitdrukkelijk een maatschappelijke oriëntatie hebben. Je maakt kennis met hedendaagse dichters die schrijven over maatschappelijke kwesties in de 21e eeuw, en krijgt handvatten aangereikt om hun poëzie te implementeren in het onderwijs.

Vakken: Nederlands en maatschappij.

 

  1. Eurydike vertelt: moderne Nederlandse en Engelse recepties als instrument voor inclusiviteit bij Latijn en GrieksAmaranth Feuth (Faculteit Humanities, Universiteit Leiden & docent Engels en Klassieke Talen Marecollege)

De aandacht voor de Black Lives Matter-beweging en de Me-too-discussie hebben het vak van de klassieke talen onder een vergrootglas gelegd. Zijn de teksten van de Griekse en Latijnse canon niet geschreven door witte mannen? En is het gymnasium geen eliteschool voor witte kinderen? Veel classici hebben deze vragen met nuance weten te beantwoorden. We hebben in onderzoek en onderwijs tegenwoordig ook oog voor de vrouwen, kinderen, slaven en vreemdelingen uit de oudheid zelf. In deze workshop kijken we aan de hand van literaire vrouwen als van Clodia en Eurydike naar nog een andere mogelijkheid om de klassieken op school inclusiever te maken: meer aandacht in de les voor inclusieve klassieke recepties in moderne literatuur.

Vakken: Grieks, Latijn, Engels en Nederlands

 

  1. VOL: Taal- en cultuurbewustzijn in de vreemdetalenles – Taal- en cultuurbewustzijn in de moderne vreemde talenles – Janneke Geursen (vakdidacticus ICLON, Universiteit Leiden)

Het vreemdetalenonderwijs is in beweging. Zo gaat het er in discussies rond curriculumontwikkeling over dat taalonderwijs meer is dan taalverwerving alleen. Hoe zouden we kunnen toewerken naar versterkt vreemdetalenonderwijs, waarbinnen leerlingen naast taalvaardigheden ook taal- en cultuurbewustzijn ontwikkelen?  Wat verstaan we daar eigenlijk onder? En hoe geef je dat onderwijs in de praktijk vorm?  In deze workshop formuleren we eerste antwoorden op deze vragen.

Vakken: Alle moderne vreemde talen

 

  1. Inclusief lesgeven in de geschiedenis- en maatschappijlessen – Nika Hendriksen & Albert Logtenberg (ICLON, Universiteit Leiden)

Binnen geschiedenis en maatschappijleer passeren maatschappelijke onderwerpen die kunnen raken aan de identiteit van leerlingen vaak de revue. Denk bijvoorbeeld aan onderwerpen als religie, vrijheid van meningsuiting, genocide en het vluchtelingenvraagstuk. Dit maakt dat je je als docent maatschappijleer/geschiedenis geregeld afvraagt: hoe houd ik rekening met de diverse achtergronden van mijn leerlingen waardoor iedereen de kans krijgt om te leren? In deze workshop gaan we aan de hand van jullie eigen ervaringen, kennis en kunde kritisch kijken naar de keuzes die je maakt en je repertoire voor inclusief handelen aanpassen en verder uitbreiden. Je verlaat deze workshop met handvatten vanuit de theorie en praktijk.

Vakken: Geschiedenis en maatschappij

 

  1. Fysische geografie voor de niet-bètaleerlingenMarcella van Steenbergen (docent aardrijkskunde, GLOBE)

Aardrijkskunde is een uitzonderlijk vak waar de natuurwetenschap samenkomt bij de sociale wetenschappen. Toch kiezen de meeste leerlingen het vak vanuit een maatschappij-profiel. Hoe maak je de meer fysisch geografische onderwerpen toch interessant voor deze leerlingen? GLOBE biedt lesmateriaal over onze natuurlijke leefomgeving waarin veel aandacht is voor oplossingen voor milieuproblematiek. Aan de hand van dit materiaal denken we na over de aansluiting van bètaonderwerpen  voor de niet-bètaleerling.

Vak: Aardrijkskunde

 

 

  1. Leren van de bètavakken: Hoe kunnen we met onze vakken leerlingen écht raken?Iris Hermens (Kabold)

Hoe kunnen we met onze vakken jongeren raken? We zien dat de bètavakken dit steeds beter is gelukt de afgelopen 10 jaar. Wat gebeurt hier eigenlijk? Het bedrijfsleven gooit haar deuren open, organiseert wedstrijden en maakt tijd om toffe ervaringen te organiseren voor middelbare scholieren. Mede door investeringen vanuit bedrijven en de overheid wordt bètaonderwijs steeds groter dan het klaslokaal: het gaat om beleven en ontdekken wat er echt in de echte wereld speelt. En dat motiveert jongeren. In deze workshop ga je aan de slag met deze principes en pas je die toe op jouw eigen schoolvak.

Vakken: Geschiedenis, maatschappij, filosofie, levensbeschouwing en aardrijkskunde

 

  1. VOL: Activerende didactiek en motivatie in de taal- en zaakvakken – Elselien van Tol (ICLON, Universiteit Leiden)

Activerende didactiek gaat uit van de grondgedachte dat leerstof beter beklijft als leerlingen actief betrokken zijn bij het onderwijs dat zij krijgen. Leerlingen zijn echter niet altijd zo actief bezig met de leerstof als we zouden willen. Welke didactische strategieën heb je als docent in handen om leerlingen betrokken te maken bij de lesinhoud? Hoe zorg je ervoor dat leerlingen gemotiveerd blijven en regie nemen over het eigen leerproces? Welke activerende werkvormen en hulpmiddelen kan je als docent inzetten om leeropbrengsten te vergroten? Tijdens deze workshop worden handvatten gegeven en theorie en praktische oefeningen die direct toepasbaar zijn in de praktijk en antwoord geven op bovenstaande vragen.

Voor alle schoolvakken.

 

  1. VOL: Mijn vak saai? Hoe taal- en cultuurvakken actueel, interactief en inclusief maken?Carmen van den Bergh (LUCAS, Universiteit Leiden)

Deze workshop richt zich tot alle docenten die hun lessen willen omtoveren tot een onvergetelijke ervaring, waarover leerlingen nog lang zullen spreken. Hoe laat jij je lesmateriaal aansluiten bij de actualiteit en bij de leefwereld van je leerlingen? Hoe zorg je ervoor dat ze allemaal gemotiveerd en geconcentreerd blijven? Hoe behandel je moeilijke thema’s en opdrachten die vaak ervaren worden als “saai”? Maak je diversiteit bespreekbaar zonder het expliciet te benoemen? In deze workshop behandelen we in het bijzonder een aantal voorbeelden voor taal, cultuur en literatuurdocenten van alle talen (ook niet-schooltalen). Na een korte introductie en showcase van een enkele hands-on opdrachten (interactieve groepsopdrachten, schrijvers interviewen, videoblogs maken, muziek en poëzie analyseren op een leuke manier, …) gaan we aan de slag met jullie concrete voorbeelden, “best practices” en vernieuwende ideeën.

Voor alle taalvakken

 

  1. Ethische vraagstukken in de klas: Debat & DNAAlexander Schinkel (DebatUnie) en Leonie Kaptein (DNA in beeld)

DNA wordt al snel gezien als onderdeel van de bètalessen maar is juist ook interessant voor de taal- en zaakvakken vanwege de ethische vraagstukken. In deze workshop worden de deelnemers eerst bijgepraat over de meeste recente ontwikkelingen omtrent DNA-technologieën. Vervolgens gaan ze met elkaar in debat over de vele ethische vraagstukken die deze nieuwe technologieën oproepen. Na afloop van deze workshop zijn de deelnemers op de hoogte van de laatste DNA-technologieën en weten ze hoe ze hierover met elkaar en met leerlingen kunnen debatteren.

Vakken: Nederlands, Engels, maatschappij, levensbeschouwing, geschiedenis, filosofie, bèta en burgerschap.

 

  1. Het gebruik van perspectiefgericht onderwijs bij de taal- en zaakvakkenEveline de Boer en Alma Kuijpers (ICLON, Universiteit Leiden)

In deze workshop willen wij laten zien hoe je met perspectiefgericht onderwijs als docent rondom het thema Australische Kunst in het museum Volkenkunde activerend onderwijs kunt ontwerpen of hoe je leerlingen zelf vragen kunt leren stellen die hen aanspreken rondom dit thema. Voor meer informatie over perspectiefgericht onderwijs kijk op onze website: https://www.universiteitleiden.nl/iclon/wetenschappelijk-onderzoek/perspectiefgericht-onderwijs

Voor alle schoolvakken

 

 

Indeling rondes:

 

Ronde 1:

Leren van de bètavakken: Hoe kunnen we met onze vakken leerlingen écht raken?

Activerende didactiek en motivatie in de taal- en zaakvakken (VOL)

Mijn vak saai? Hoe taal- en cultuurvakken actueel, interactief en inclusief maken? (VOL)

Ethische vraagstukken in de klas: Debat & DNA

Het gebruik van perspectiefgericht onderwijs bij de taal- en zaakvakken

 

 

Ronde 2:

Poëzie als Nieuws BV: het maatschappelijk debat en de poëzieles

Eurydike vertelt: moderne Nederlandse en Engelse recepties als instrument voor inclusiviteit bij Latijn en Grieks

Taal- en cultuurbewustzijn in de vreemdetalenles (VOL)

Inclusief lesgeven in de geschiedenis- en maatschappijlessen

Fysische geografie voor de niet-bètaleerlingen

 

 

Masterclass vertalen: didactisch hulpmiddel om het taalbewustzijn en burgerschap van leerlingen te bevorderen

Hoe vertaal je de songteksten van een film als Frozen? En hoe zit dat met non-binaire persoonlijk voornaamwoorden als ‘they/them’ in het Engels of ‘iel’ in het Frans? Wat kunnen we leren van Google Translate?

In deze masterclass bespreekt vertaalster Lette Vos hoe je met je leerlingen in gesprek kunt gaan over inclusief taalgebruik door middel van een onderzoekje dat ze zelf kunnen uitvoeren. Taalkundige Lettie Dorst laat zien hoe je Google Translate en liedteksten in kunt zetten om leerlingen bewust te maken van de specifieke eigenschappen van een taal en cultuur. Tijdens deze bijeenkomst gaan we aan de slag met een concrete opdracht over de vertalingen van Frozen, die ingezet kan worden in alle taallessen.

 

Sprekers: Lettie Dorst – universitair docent taalkunde aan de Universiteit Leiden en onderzoeker op het gebied van vertalen & Lette Vos – Literair vertaalster vanuit het Engels (vertaalde onder meer Girl, Woman, Other van Bernardine Evaristo)

 

Datum: 28 juni 2022

 

Tijd: 15:00 – 17:30 uur

 

Doelgroep: Alle taaldocenten: Nederlands, Engels, Frans, Duits, Spaans, Italiaans, Arabisch, Chinees, Grieks, Latijn, etc.

 

Locatie: Pieter de la Court gebouw, Universiteit Leiden

Vakdidactiekcafé mvt

Het ICLON en ONZ organiseren een vakdidactiekcafé voor moderne vreemde talen. Dit online café is gericht op startende docenten Engels, Frans, Duits of Spaans. Doel van de bijeenkomsten is om ervaringen, zorgen of tips uit te wisselen. Er is geen vast programma en je zorgt voor je eigen drankje achter je laptop. Na een korte inventarisatie van wensen bestaat eventueel de mogelijkheid om in break-out rooms aan te schuiven aan een tafeltje naar keuze. Je komt en je gaat naar eigen behoefte.

 

Doel & resultaat

Startende leraren ontmoeten ‘lotgenoten’ en er is ruimte voor intervisie. Waar gewenst en mogelijk kan de vakdidacticus zorgen voor aanvullende informatie of activiteiten. Mogelijk leidt het tot professionele netwerken van docenten.

 

Datum & tijd

Op 9 december, 13 januari, 10 februari, 10 maart, 14 april, 12 mei en 9 juni is de online nascholing. Het start om 16:00 uur en eindigt om 17:30 uur.
Het café sluit om 16:15 uur als er niemand is.

“Een albatros en een voorbijgangster”. Nederlandse Baudelaire-vertalingen

In de lezing ‘Een albatros en een voorbijgangster’ zal Kiki Coumans de bestaande Nederlandse Baudelaire-vertalingen onder de loep nemen, van Slauerhoff en Wigman tot Verstegen en Hoosemans. Baudelaires sonnetten behoren tot de moeilijkste te vertalen teksten uit de Franse literatuur. Hoe zijn de Bloemen van het kwaad door de jaren heen vertaald, en wat zijn de verschillen in aanpak? Vertalen dichters beter (of juist slechter) dan beroepsvertalers? Dit alles wordt geïllustreerd aan de hand van twee gedichten, “L’Albatros” en  “À une passante”, zodat men zelf kan meekijken en -denken over de verschillende keuzes die vertalers hebben gemaakt.

 

Kiki Coumans studeerde Nederlandse en Franse Taal-en Letterkunde in Amsterdam en Parijs. Ze vertaalt sinds twintig jaar Franse literatuur, waaronder werk van Colette, Guillaume Apollinaire, Jean Genet en Marguerite Duras. In 2021 stelde ze een Privé domein samen uit de correspondentie van Baudelaire. Daarnaast is ze redacteur van tijdschrift Awater en publiceert ze regelmatig over poëzie en vertalingen.

 

Datum & tijd

Deze bijeenkomst vindt plaats op donderdag 18 november 2021 van 19.30 tot 21.00 uur.

Baudelaire tussen Sartre en Bataille: filosofie en poëzie

Op het hoogtepunt van zijn roem als existentialist publiceerde Jean-Paul Sartre een studie over Baudelaire (1947). De dichter zou de existentiële keus hebben gemaakt zichzelf in alle helderheid te vervloeken. Hij had, zo suggereerde Sartre, ook een andere keus kunnen maken. Het boek lokte nogal wat kritische reacties uit. Georges Bataille bijvoorbeeld wees erop dat Baudelaires poëzie niets met een persoonlijke keuze te maken heeft. Filosofen debatteerden over poëzie. Dit roept tegelijkertijd de vraag op wat de relatie tussen filosofie en poëzie is. Herbergt het werk van Baudelaire, die niets van filosofie moest hebben, niettemin een filosofie?

 

Ruud Welten is hoogleraar filosofie aan de Erasmusuniversiteit Rotterdam en universitair hoofddocent filosofie aan Tilburg University. Hij publiceert met name over Franstalige filosofie en koestert een warme belangstelling voor negentiende-eeuwse Franstalige poëzie en literatuur.

 

datum & tijd

Deze bijeenkomst vindt plaats op donderdag 11 november 2021 van 19.30 tot 21.00 uur.

Baudelaire en het fin de siècle

Wanneer op 31 augustus 1867 Charles Baudelaire overlijdt, geniet hij vooral bekendheid in een relatief kleine kring van collega-dichters en critici. Maar daar lijkt vrij snel verandering in te komen wanneer in 1868 Théophile Gautier zijn voorwoord op de postume (derde) editie van Les Fleurs du Mal publiceert, waarin hij Baudelaire neerzet als een vertegenwoordiger van een zogenaamde ‘style de décadence’. Een hele generatie jonge schrijvers voedt zich met (Gautiers lezing van) het werk van Baudelaire en ziet de dichter als dé voorloper van wat in de jaren 1880 ‘décadence’ of ‘décadentisme’ genoemd zal worden. In mijn lezing ga ik in op de manier waarop schrijvers als bijvoorbeeld Paul Bourget, Joris-Karl Huysmans en Maurice Barrès Baudelaires werk gebruiken om hun fin de siècle gevoelens onder woorden te brengen.

 

Marc Smeets is universitair docent Franse Taal & Cultuur aan de Radboud Universiteit en gespecialiseerd in de 19e-eeuwse Franse letterkunde. Zijn nieuwste publicatie, Een Franse Hollander. Joris-Karl Huysmans, verschijnt eind september bij de historische uitgeverij Verloren.

 

datum & tijd

De bijeenkomst vindt plaats op donderdag 4 november 2021 van 19.30 tot 21.00 uur.

“Je t’aime, ô capitale infame !” Baudelaire en Parijs

De tweede editie van Les fleurs du mal (1861) bevatte een compleet nieuw gedeelte, de ‘Tableaux parisiens’, bestaande uit zo’n twintig gedichten. Deze toevoeging maakt van Baudelaire de dichter van het grotestadsleven. Onder leiding van Haussmann werd de oude stad in die jaren op veel plaatsen gesloopt om plaats te maken voor het moderne Parijs. Die moderne stad riep bij Baudelaire ambivalente gevoelens op van afkeer en fascinatie. Aan de ene kant is Parijs bij hem de hoofdstad van het kwaad: misdaad, losbandigheid en armoe maken het tot een ‘helse’ stad;  aan de andere kant is deze moderne stad, waar het individu opgaat in de menigte en alles voortdurend in beweging is, van een overrompelende schoonheid. Hoe verhoudt deze paradox zich tot Baudelaires wereldbeeld van “spleen” en “idéal”? Hoe vertaalt zij zich in de thematiek en – soms vernieuwende vorm – van de gedichten uit dit gedeelte?

 

Annelies Schulte Nordholt doceert Moderne Franse letterkunde aan de Universiteit Leiden. Haar onderzoek gaat over Modernisme (met name Proust), over Frans-joodse literatuur van na de oorlog en over literaire beelden van de stad van Baudelaire tot nu. Te verschijnen: Les lieux de mémoire de Georges Perec. Le projet de Lieux, Brill, Leiden, 2022.

 

Datum & tijd

Deze bijeenkomst vindt plaats op donderdag 28 oktober 2021 van 19.30 tot 21.00 uur.

Ennui en herhaling bij Baudelaire

In zijn dichtbundel Les Fleurs du mal (1861) maakt Baudelaire veelvuldig gebruik van herhaling. Deze herhaling in zowel vorm als inhoud is op allerlei niveaus terug te vinden. Zo staat, op het microniveau van de versificatie, klank- en woordherhaling aan de basis van de muzikaliteit die zo kenmerkend is voor de poëzie van Baudelaire. Obsessieve herhaling op het macroniveau van zinnen, versregels en thema’s, is voor de dichter nu eens een middel om een sfeer van magie, bezwering of litanie te scheppen, dan weer om uiting te geven aan de aanvallen van “ennui” (existentiële verveling) en melancholie, waaronder hij gebukt gaat, en waaruit hij zich tracht te bevrijden. In deze lezing zullen we al deze vormen van herhaling bespreken aan de hand van gedichten van Baudelaire. Ook zullen we nader ingaan op de begrippen melancholie, “spleen” en “ennui” in de bredere context van de Franse en internationale romantiek.

 

Paul J. Smith is emeritus hoogleraar Franse letterkunde aan de Universiteit Leiden. Hij publiceert op het gebied van de Franse letterkunde van de zestiende en zeventiende eeuw, en de receptie daarvan in Frankrijk en Nederland. Verder interesseert hij zich voor woord-beeldrelaties, literaire retorica en vroegmoderne natuurlijke historie.

 

Op deze eerste avond tevens opening van de digitale tentoonstelling “De bloemen van het kwaad. Baudelaire in Nederland”.

 

Datum & tijd

Deze bijeenkomst vindt plaats op donderdag 21 oktober 2021 van 19.30 tot 21.00 uur.