Spreken over de oorlog is lang heel moeilijk geweest. Ook aan de Universiteit Leiden herdenken we liever de heroïsche toespraak van Cleveringa dan wat er gebeurd is met studenten en docenten die slachtoffer werden van de nazi’s. Waarom is dat eigenlijk zo moeilijk? En welke vormen van herinnering zijn er dan wel mogelijk?

In deze lezing bespreken we hoe literatuur, kunst en film de Holocaust representeren en zo bijdragen aan cultural memory van deze periode. Hoewel er lang een taboe rustte op fictie over de Holocaust, kan juist de verbeelding helpen om de gruwel in al haar betekenisloosheid onder ogen te zien en te herinneren.

We gaan op deze avond ook na waar de morele en ethische grenzen liggen van deze werken: waarom is het één kitsch en het ander niet, waarom roept het één protest op en het ander niet?

Informatie:

Dinsdag 26 maart van 19.30-21.00. In het Lipsius-gebouw van de Universiteit Leiden, Cleveringaplaats 1, Leiden.

Toegang: gratis, iedereen is welkom!

Antisemitisme wordt vaak de oudste haat genoemd. De meeste auteurs laten de geschiedenis van het antisemitisme beginnen me de conflicten die in het begin van onze jaartelling ontstonden tussen joden en christenen. Dat betekend dat we te maken hebben met een geschiedenis van bijna 2000 jaar. In die periode maakte onze maatschappij enorme veranderingen door, zonder dat het antisemitisme verdween. Integendeel, het antisemitisme bleek flexibel, hardnekkig en vernieuwde zich voortdurend. De afschuwelijke gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog maakten geen einde aan het antisemitisme. De weinige joodse overlevenden werden bij hun terugkeer onmiddellijk geconfronteerd met anti-joodse reacties. Dit gebeurde in bijna alle Europese landen.

Recentelijk is er sprake van een hernieuwde sterke opleving van het antisemitisme. Hierin lijken twee ontwikkelingen van belang. In de eerste plaats de terugkeer van het traditionele antisemitisme, waarin de jood wordt gezien als een kwaadaardige buitenstaander die door financiële manipulaties en samenzweringen de wereld in haar greep probeert te krijgen. Maar er is ook een nieuwe variant, die verbonden is aan afkeer van de staat Israël. Deze variant is interessant in islamitische kringen en in linkse anti-imperialistische hoek. Joden worden hierin niet zozeer gezien als buitenstaanders, maar als de ultieme insiders, voorpost van het westerse imperialisme. Beide varianten van het moderne antisemitisme lijken heel verschillend, maar blijken in de praktijk hel goed door elkaar te kunnen lopen.

Informatie

Dinsdag 19 maart van 19.30-21.00. In het Lipsius-gebouw van de Universiteit Leiden, Cleveringaplaats 1, Leiden.

Toegang: gratis, iedereen is welkom!