De democratische rechtsstaat wordt uitgedaagd door populistische en nationalistische partijen. Zij zetten zich af tegen de ‘elite’, de tot nu toe dominante klassen van bestuurders, politici, rechters, wetenschappers en journalisten. Zij willen verandering van het staatsbestel. Allerlei bestaande instituties en instanties zouden ingrijpend aangepast of afgeschaft moeten worden.
Hoe moeten we aankijken tegen deze wens naar veranderingen? Is de rek uit het huidige bestel? Hoe kunnen we de burger meer invloed op het staatsbestel geven? Moet bestuur dichtbij de burger of juist centraler georganiseerd worden? Welke rol is weggelegd voor internationale organisaties, zoals de EU of de VN?
Tijdens het eerste deel van deze bijeenkomst worden mooie en actuele casussen besproken, die meer dan voldoende stof opleveren om uw leerlingen laten zien dat “staatsinrichting” verre van saai is.
In het tweede deel wordt ingezoomd op de invloed die populistische partijen op de omgang met het nationale verleden proberen uit te oefenen. Wat zijn de effecten op historische beeldvorming en op democratische waarden? Welke rol spelen moderne media daarbij?
Doel & resultaat
Net als in het publieke debat doen zich ook in de klas geregeld situaties voor waarin leerlingen meningen ventileren over zin of onzin van democratische waarden. Het is van belang dat u als docent dan over parate kennis beschikt. Gedurende deze bijeenkomst komen aansprekende casussen aan de orde die docenten volop mogelijkheden bieden om discussies in de klas deskundig te begeleiden, aan te zwengelen of prikkelende vragen te stellen. Uiteraard is er alle ruimte voor vragen en debat.
Datum & tijd
De hoorcolleges vinden plaats bij de Erasmus Universiteit te Rotterdam op de Woudenstein campus. Op maandag 17 februari vindt het hoorcollege plaats van 16.00 tot 19.00 uur.
Workshop Erfgoed Leiden: archiefbronnen in de les
Elke docent kent de toegevoegde waarde van primaire bronnen bij de les. Maar hoe vind je de juiste bronnen in een archief en hoe zorg je ervoor dat ze echt nuttig zijn voor je onderwijs? Een archiefmedewerker kan hierbij helpen, maar weet vaak niet zoveel van onderwijs. Susan Suèr werk als projectleider educatie bij Erfgoed Leiden en Omstreken en is daar verantwoordelijk voor alle lesprojecten. Tijdens deze interactieve bijeenkomst leert zij docenten hun weg vinden binnen het archief en gaat ze in op de verschillende stappen, van contact met de archiefinstelling tot zinvolle opdrachten voor leerlingen.
Doel & resultaat
Tijdens deze workshop leer je hoe een archief in elkaar zit en hoe je relevante bronnen erin kunt zoeken. Verder krijg je een aantal tools aangereikt om archiefbronnen geschikt te maken voor je leerlingen.
Datum & tijd
De bijeenkomst vindt plaats op donderdag 31 oktober 2019 van 14.00 tot 17.30 bij Erfgoed Leiden en Omstreken, Boisotkade 2A te Leiden.
Literatuur en Burgerschap. Middagprogramma Nascholingsdag Nederlands
Wat betekent het anno 2018 om een ‘burger’ zijn? Laat staan een ‘Nederlands staatsburger’? Voelen we ons allemaal niet meer deel van een groter, kosmopolitische wereld, waarin onderscheid tussen de verschillende wereldburgers verdwijnt? Het is tijd om constructies van Nederlanderschap, en burgerschap, onder de loep te nemen.
Daarvoor gebruiken we in deze workshop teksten van de middeleeuwen tot heden. We bespreken hoe burgerschap verbeeld wordt in publieke redevoeringen en traktaten, romans, maar ook hip-hop. Zulke teksten spelen van middeleeuwen tot heden een cruciale rol in het vormgeven, onderhandelen en verspreiden van het moderne en contemporaine beeld van burgerschap en de burger.
Door leerlingen kennis te laten maken met ook historische en literaire ‘onderhandelingen’ over wat een burger wel en niet mag en moet (rechten en plichten) en wie hij is (identiteit en uitsluiting), leren we ze dat burgerschap een dynamisch gegeven is dat verschilt in iedere tijd en cultuur.
Wie na deze middag meer verdieping over dit thema wil, kan zich vanaf september 2019 inschrijven voor een geheel digitale 10 ECTS MA-cursus die op afstand te volgen is. Kosten voor deelname 500 euro. Meer informatie: Yra van Dijk (y.van.dijk@hum.leidenuniv.nl). Tevens is er een 5 ECTS cursus in Utrecht vanaf 1 september 2019, onder dezelfde titel, die zich echter alleen richt op literatuur en burgerschap na 1830.
Eventueel is voorafgaand aan deze middag een ochtendprogramma te volgen over Stilistiek in de Neerlandistiek.
Programma:
(N.B. voorafgaand aan de bijeenkomst ontvangen deelnemers een uitgebreid programma met achtergrondliteratuur en materialen die worden gebruikt)
12.30-13.30 | lunch |
13.30-14.15 | Inleiding op het concept Burgerschap: Yra van Dijk. |
14.15-14.45 | Bestond burgerschap voor 1600, althans in de Nederlandse literatuur? Geert Warnar |
14.45-15.30 | Collaboratief blok Jeugdcultuur: hiphop. In groepjes bespreken we Nederlandse identiteit in hip hop performances en hoe dat kan worden ingezet in de lessen maatschappijleer of Nederlands. |
15.30-16.15 | MA studenten presenteren kort over burgerschap in het onderwijs: les-ideeën bespreken in collaboratie. |
16.15- 17.00 | Burgerschap en uitsluiting: Casus De Ontelbaren van Elvis Peeters. |
17.00-17.30 | Nabespreking resultaten, ideeën en toekomstige initiatieven. |
Datum & Tijd
De bijeenkomst vindt plaats op donderdag 6 juni van 12:30 tot 17:30, inclusief lunch. De locatie is de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden (exacte locatie wordt nog bekend gemaakt).
PLG Utopia voor geschiedenisdocenten
Wat is een burger? Welke rechten heeft deze burger? Hoeveel ongelijkheid mag er bestaan binnen de samenleving? Waarom heeft in een democratisch bestel de meerderheid het niet altijd voor het zeggen? En waarom is dat belangrijk?
Gijsbert Oonk (Erasmus Universiteit Rotterdam) laat zijn bachelorstudenten al jaren een grondwet ontwerpen voor hun eigen ‘Utopia’. Met prikkelende historische casussen en literatuur daagt hij hen uit de voor- en nadelen van hun eigen grondwet te verkennen en deze bij te stellen. Zo worden zij verleid om na te denken over grondrechten, in verleden en heden en de voor- en nadelen van deze vormen in te zien. Tijdens de PLG Utopia gaan we met elkaar dit idee uitwerken voor bovenbouwleerlingen op het voortgezet onderwijs. Samen met Gijsbert Oonk en andere docenten gaan we aan de slag om een eigen lessen/lessenserie te ontwerpen. De PLG is bedoeld voor docenten geschiedenis maar ook interessant voor docenten van de vakken filosofie en maatschappijleer (bovenbouw havo/vwo).
Doel en resultaat
Wij gebruiken elkaars expertise om te werken aan concrete lessen of lessenseries, waarin leerlingen aan de slag gaan met nadenken over hun eigen utopia. Naast concrete producten levert het ons kennis op en ervaring met betrekking tot deze onderwerpen, de didactiek ervan en zo mogelijk ontwerpprincipes achter vakoverstijgend samenwerken.
Tijd
Deze activiteit duurt van 17.00 tot 19.00 uur, inclusief een maaltijd.