Aansluitingsbijeenkomst VO-HO, kennis en vaardigheden van leerlingen met bètaprofiel

Wat wordt er behandeld op school?
Hoe representatief was het examen?
Wat zijn de werkelijk opgedane kennis en vaardigheden van leerlingen?
Wat zijn de verwachte effecten van het onderwijs op afstand?

 

De dag na de examenuitslagen is een goed moment om het voortgezet onderwijs en het Hoger onderwijs bij elkaar te brengen. In een plenaire sessie presenteren de TU Delft, de Hogeschool Rotterdam en Hogeschool Leiden hun bevindingen over kennis en vaardigheden van leerlingen met een bètaprofiel. Denk daarbij aan rendementscijfers, succesfactoren en de uitdagingen voor docenten van het Hoger onderwijs. Het tweede deel van de bijeenkomst gaat specifiek over de vakken natuurkunde, scheikunde en wiskunde. Onder leiding van vakdidactici van de lerarenopleidingen gaan docenten van het voortgezet onderwijs en het hoger onderwijs in gesprek met bovenstaande vragen als startpunt. We sluiten de bijeenkomst centraal af met de belangrijkste opbrengsten uit de vakspecifieke sessies en een blik naar de toekomst.

 

Doel: een dialoog tussen VO- en HO docenten
Verwachte opbrengst: meer kennis van de wederzijdse situaties.
Voor wie: docenten van de eerstejaars vakken in het hoger onderwijs en bovenbouwdocenten uit het voortgezet onderwijs. Er is voldoende ruimte voor vragen en/of discussie.

 

Locatie: Haagse Hogeschool Delft

 

Programma

13:45 – 14:00 uur          Inloop

14: 00 – 14:15 uur          Opening door Renée Prins en Sander Haemers, Bètasteunpunt Zuid-Holland.

14:15 -14:45 uur             Natasja Carol-Visser, docent bij de opleiding Chemie Hogeschool Leiden. De aansluiting van de havo met de opleiding Chemie van de Hogeschool Leiden.

15:00 u. -15:30 uur        Audrey Bink en Maureen van Ravenhorst-Vogelaar, afdeling Student Communication TUDelft. Studiesucces en diversiteit op de TUDelft

15:45-16:15 u.                 pauze

16:15-16:40 u.                 Rutger van Hogezand, manager of the Water management department Hogeschool Rotterdam. De doorstroom van en ervaringen met studenten bij de opleiding Watermanagement van de Hogeschool Rotterdam.

17:00-17:45 u.                 Inhoudelijk discussies per schoolvak onder leiding van de betreffende vakdidactici van SEC TUDelft; Wiskunde: Wim Caspers, Natuurkunde: Rutger Ockhorst, Scheikunde: Marie-Jetta den Otter

17:45 – 18:00 uur            plenaire afsluiting

Samen kennis maken: Symposium Onderwijsnetwerk Zuid-Holland

Op 27 juni 2019 organiseert Onderwijsnetwerk Zuid-Holland een symposium voor alfa, gamma (de taal- en zaakvakken) en vakoverstijgend onderwijs. Tijdens deze dag zijn er inspirerende lezingen, vakinhoudelijke en vakoverstijgende workshops en is er ruimte om elkaar te ontmoeten.

Thema van het symposium is ‘Kennis maken’ en dat doen we deze dag op twee manieren:

 

Kennismaken

Op het symposium komen docenten, teamleiders, schoolleiders, decanen, vakdidactici en andere belanghebbenden uit het voortgezet en hoger onderwijs samen, die affiniteit hebben met alfa, gamma of vakoverstijgende thema’s. Onderwijsnetwerk Zuid-Holland organiseert soortgelijke symposia al zes jaar voor de bètavakken en vanaf dit schooljaar is het netwerk verbreed naar de alfa- & gammavakken. Het is dus een kans kennis te maken met collega’s van andere scholen, zowel uit het voortgezet als hoger onderwijs. Ook sluiten maatschappelijke organisaties zoals, musea en andere kennisinstellingen aan die graag met u kennismaken!

 

Kennis maken

Naast kennismaken komen we ook samen om met elkaar kennis te maken en kennis te delen. Dit gebeurt rondom verschillende thema’s die zowel zijn gericht op vakinhoud (van de alfa- & gammavakken) als vakoverstijgende thema’s. Tijdens de workshops en lezingen gaan we het gesprek met elkaar aan om van en met elkaar te leren. Kennis wordt gedeeld tussen docenten, schoolleiders, hoogleraren, lectoren (etc.) van de vo-scholen, hogescholen en universiteiten en onderwijsprofessionals vanuit verschillende kennisinstellingen.

 

Keynote en workshops

De keynote van het symposium wordt gehouden door Jelmer Evers. Jelmer is docent geschiedenis en is twee keer genomineerd geweest voor de Global Teacher Prize. Hij maakt bij het lesgeven gebruik van leerstrategieën als MOOCs (Massive Open Online Courses), Flipping the Classroom, spel-gerelateerd leren en Gamification. Hij spreekt over manieren van onderwijs geven en kennis op alternatieve manieren doorgeven. Een tweede korte lezing wordt gegeven door Anna de Rijk, bestuurslid en oprichtster van Zin in Onderwijs. Anna vertelt over de zin van elkaar ontmoeten en kennismaking binnen het onderwijs. Naast de lezingen is er een divers aanbod van alfa, gamma en vakoverstijgende workshops. De workshops worden aangeboden door verschillende vo-scholen, hogescholen, universiteiten en kennisinstellingen. Voor een overzicht van de workshops scroll naar beneden.

 

Datum & Tijd

Het symposium vindt plaats op het Edith Stein College in Den Haag, van 15.00 tot 19.00 uur (inloop 14.30). Tijdens het symposium vindt ook de afsluiting van het project Begeleiding Startende Leraar (BSL) plaats. We sluiten de dag af met een borrel, hopelijk in de zon!

 

Datum : donderdag 27 juni 2019

Tijd       : 15.00 – 19.00 uur (inloop 14.30)

Locatie : Edith Stein College, Louis Couperusplein 33 in Den Haag

Kosten : Er zijn geen kosten verbonden aan deelname aan dit symposium.

 

Klik hier om je aan te melden

 

Hopelijk maken we kennis op 27 juni!

Het team van Onderwijsnetwerk Zuid-Holland

 

Vakoverstijgende workshops:

 

  1. Verwoorden en verbeelden: vakoverstijgend praktijkonderwijs

Paul Bruijninckx (docent kunstgeschiedenis), Maris College Den Haag

Vakgebied: Vakoverstijgend

Korte uitleg: Vakoverstijgend praktijkonderwijs aan de alfa en gamma kant. Een aantal succesvolle en -minder succesvolle – projecten passeren de revue. Waar moet je als docent en als schoolleiding aan denken wil je hier ook mee aan de slag gaan.

 

 

  1. LeerKracht: geef je lijf stem!

Marja van den Hurk, Hogeschool Leiden

Vakgebied: Vakoverstijgend

Korte uitleg: Als leerkracht ben je je eigen instrument: met jouw lijf en jouw stem maak je contact en draag je de klas. Hoe doe jij dat? In LeerKracht zet je je hoofd even uit om dit spelend te onderzoeken met je  lijf en je stem. We praten niet, we zingen! Niet mooi zingen, je best doen, maar vrij  klank geven aan wat jou steunt, of juist niet,  als leerkracht. Dat levert muziek op! Wie ben jij bent als leerkracht voor de klas wat zet je in?  De ervaring  die je opdoet, kan je enorm helpen om vrijer voor de klas te staan.

 

 

  1. Leren en ontwikkelen in een PLG (BSL)

Leontine van den Berg (coördinator academische opleidingsschool ROSRijnland / opleidingscoördinator Rijnlands Lyceum Sassenheim), Myra Warmer (Opleidingscoördinator Scholengroep Leonardo Da Vinci / ROSRijnland Leiden) en Dorothé Gerdes (docent en schoolopleider/ Rijnlands Lyceum Oegstgeest), BLS-team Zuid-Holland

Er is binnen scholen enorm veel kennis en ervaring die, mits efficiënt en effectief uitgewisseld, tot veel enthousiasme en kennisdeling kan leiden. Het werken in een Professionele Leergemeenschap (PLG) is een zinvolle manier voor docenten om samen te werken en de opgedane expertise direct toe te passen in de eigen lespraktijk. De aanpak van de PLG-methode is eenvoudig en praktisch. Er wordt gewerkt met vijf overzichtelijke stappen die iedere bijeenkomst volgens een vast ritme doorlopen worden. Bij elke stap wordt een gerichte actieve werkvorm gebruikt. In deze workshop laten we deelnemers ervaren hoe een PLG-bijeenkomst kan verlopen. We maken hierbij gebruik van de in het BSL-project Zuid-Holland opgedane expertise.

 

 

  1. Polarisatie op school: In dialoog als het spannend wordt in de klas

Bertina Greven, Stichting School & Veiligheid

Vakgebied: Vakoverstijgend

Korte uitleg: “Die vluchtelingen komen alleen maar hier naar toe voor een uitkering.”

Soms word je geconfronteerd met maatschappelijk beladen onderwerpen in de klas. Voor je het weet is sprake van polarisatie, extreme reacties en oneliners. Toch zit er onder die tegengestelde meningen een overeenkomst. We laten je ontdekken wat dat is en we geven je handvatten hoe je kunt begrenzen én in contact kunt blijven met leerlingen. Zo maak je een eerste stap van confrontatie naar dialoog en breid je je pedagogisch repertoire uit.

 

 

  1. Intervisie: profielwerktstuk als meesterproef

Marijke Heijloo, Hageveld College

Vakgebied: Vakoverstijgend

Korte uitleg: Op College Hageveld in Heemstede wordt  aan het Profielwerkstuk veel waarde gehecht. Voor ons komt, ideaal gesproken, in een PWS alles samen waar leerlingen in hun schoolcarrière mee bezig zijn geweest: vakinhoud, onderzoeksvaardigheid, schrijfvaardigheid, creativiteit, doorzettingsvermogen, presentatievaardigheid, communicatievaardigheid, persoonlijke ontwikkeling en nog veel meer. Bij het begeleiden van leerlingen in hun PWS-proces staat deze doelstelling steeds centraal en wij hebben geprobeerd een kader te ontwikkelen waarbinnen dit werkt. Graag wissel ik hierover van gedachten met de deelnemers, zodat iedereen geïnspireerd naar huis gaat!

 

  1. Voor leerlingen die hun weg maar niet kunnen vinden

Iris Hermens, LOLmakers

‘Als je je weg niet kunt vinden, moet je hem zelf leren maken’ LOLmakers ondersteunt al jaren middelbare scholieren en MBO-studenten in het vinden en najagen van hun GRIT: Dat doel waarvoor jij passie en volhardendheid hebt. Dit geeft jongeren richting en motivatie voor school en hun verdere loopbaan. We zien ondernemen als middel om bij jongeren vanuit actie te komen tot persoonlijke ontwikkeling: waar ligt jouw GRIT? Wat belemmert jou nu? Wat motiveert jou? Wat zijn jouw talenten? Waarop neem jij eigenaarschap? Dit zijn vaardigheden waarop de flexibele arbeidsmarkt ook steeds meer een beroep op zal doen. Waar mogelijk ontwerpt LOLmakers vanuit de school een leeromgeving die initiatief vanuit leerlingen EN docenten stimuleert. Dit vergt lef, doorzettingsvermogen en loslaten. We nemen jullie mee in onze ervaringen en gaan in een talkshow setting aan de slag met vragen die jullie inbrengen.

 

 

  1. Alle stemmen gelden! Besluiten nemen met consent

Marty Smit, Democratische school De Vrije Ruimte

Vakgebied: Vakoverstijgend

Korte uitleg: Ben je ook gewend dat de meeste stemmen tellen? Kom naar de workshop en ervaar hoe het is als álle stemmen tellen.

Sociocratie is een manier van organiseren die uitgaat van gelijkwaardigheid. Die gelijkwaardigheid komt tot uiting in het consentbeginsel: een besluit kan alleen genomen worden wanneer niemand van de aanwezigen een overwegend beargumenteerd bezwaar heeft tegen het nemen van dat besluit. Dit zorgt bij iedereen voor betrokkenheid en vergroot het verantwoordelijkheidsgevoel binnen de hele organisatie.

 

  1. Vakdidactische begeleidingtools voor startende leraren (BSL)

Elise Storck, Janneke Geursen en Marieke Smit, ICLON, Universiteit Leiden

Vakgebied: Vakoverstijgend: geschiedenis, Engels en Nederlands

Korte uitleg: Hoe kunnen we in de begeleiding van studenten en startende docenten meer aandacht besteden aan zaken die specifiek zijn voor dat ene vak? Ook als je dat vak misschien niet eens zelf geeft als begeleider? Hoe kunnen we als school en opleiding meer congruent opleiden? Afgelopen maanden werkten vakdocenten (en coaches) van verschillende scholen en vakdidactici vanuit theorie en hun ervaring aan vakdidactische begeleidingsinstrumenten voor geschiedenis, Nederlands en Engels. Graag leggen ze deze aan u voor en bespreken ze met u de bruikbaarheid ervan. Dit is een product van het project Begeleiding Startende Leraren.

 

  1. Persoonlijk leiderschap en ontwikkeling: excelleren in vrijheid

Peter Roemeling, coach, adviseur & auteur

Wat houdt persoonlijke ontwikkeling in? Hoe kan ik mijn persoonlijk leiderschap versterken? In deze interactieve workshop ga je ontdekken wat je kunt doen om te excelleren in vrijheid en leiding te geven aan je eigen leven en dat van anderen. Peter Roemeling neemt je mee in de visies en ideeën bekende en minder bekende filosofen. Verder krijg je een structuur, handvatten en aansprekende casuïstiek om aan jouw eigen recept van persoonlijke ontwikkeling te werken. De workshop is geschikt voor iedereen die interesse heeft in, en of wil werken aan, persoonlijke ontwikkeling en persoonlijk leiderschap en het vergroten van zelfbewustzijn en zelfkennis.

 

 

 

Workshops gamma:

 

  1. Ondernemen en innoveren kun je leren: Het profielwerkstuk als brug tussen vo en ho?

Thomas Blekman & Timo Timmerman, Global School for Entrepeneurship

Vakgebied: Economie, bedrijfseconomie en vakoverstijgend

Ondernemingen en familiebedrijven ontstaan vanuit enthousiasme en gedrevenheid en met vallen en opstaan. Een fulltime hbo-opleiding waar je dit kon leren was er niet. Nu wel: in vier jaar je eigen bedrijf ontwikkelen en tegelijkertijd je Bachelor diploma halen. Steeds meer jongens en meisjes met een havo- of vwo-diploma dromen van een carrière als ondernemer. Het starten van een onderneming heeft model gestaan voor het onderwijsprogramma. Thomas Blekman (onderwijsarchitect/dean) en studenten van Global School for Entrepreneurship (gs4e.com) delen hun ervaringen en gaan in gesprek met u hoe leerlingen ondernemerschap al kunnen ervaren in het kader van het profielwerkstuk.

 

 

  1. Voetbal als spiegel om de Europese geschiedenis van de 20e eeuw te begrijpen

Gijsbert Oonk, Erasmus Universiteit Rotterdam

Vakgebied: Gamma (geschiedenis en maatschappijleer)

Korte uitleg: Vanaf het begin heeft voetbal een rol gespeeld in de vorming van een collectief geheugen, gevoed door persoonlijke herinneringen aan en verhalen over iconische wedstrijden, toernooien, incidenten, helden. Ontroerende, prikkelende, nabije verhalen die -in een wijder perspectief gezet- de geschiedenis van Europa kunnen illustreren, op een andere manier dan de traditionele ‘canon’. Wedstrijden als die tijdens het ‘kerstbestand’ in de loopgraven van 1914, de mythe van de dodenwedstrijd in 1942, het WK van 1974 met de ‘broederstrijd’ tussen de BDR en de DDR tijdens de Koude Oorlog kunnen het uitgangspunt vormen voor lessen die leerlingen op een originele manier aan het denken kunnen zetten en bijdragen aan hun inlevingsvermogen en historisch besef.  We geven voorbeelden van  motiverende lessen die kunnen worden ingezet in onderbouw en bovenbouw, als losse lessen bij specifieke momenten of als een thema.

 

  1. Maatschappijleer: Meer is minder

Arthur Pormes (ICLON, Universiteit Leiden) & Jiwan Does (Edith Stein College)

Hoe kun je als docent maatschappijleer je jaarprogramma zo ontwerpen dat leerlingen kennis, vaardigheden en attituden ontwikkelen die waardevol zijn om de dynamische wereld beter te leren begrijpen en die meer zelfkennis opleveren? Hoe kun je leerlingen een grotere rol geven in de vormgeving van het onderwijs? Hoe is meer diepgang te realiseren? Naar ons idee kan dat door bewustere keuzes te maken in de aangeboden lesstof –‘minder is meer’- en leerlingen effectiever te activeren. In de workshop presenteren wij ideeën en ervaringen uit onze onderwijspraktijk en gaan wij de dialoog met collega’s aan over hun gedachten over zinvol maatschappijleeronderwijs.

 

 

  1. Forum voor Burgerschap

Anton Backx, Edith Stein College

Vakgebied: Gamma (Burgerschap, geschiedenis, maatschappijleer)

Korte uitleg: Hoge dijken, lage drempels, zo is de titel van het overheidsrapport waarin een lans wordt gebroken voor meer en beter burgerschapsonderwijs. Dat komt er namelijk bekaaid af, terwijl nochtans geconstateerd wordt dat onze democratie onder druk staat van maatschappelijke en technologische ontwikkelingen. Hoe ontwikkel je een doorlopende leerlijn burgerschap op school? Welke urgentie is hiervoor? Wat is daarvoor nodig? Wij gaan deze materie in deze workshop verkennen en proberen hier samen een antwoord op te geven.

 

 

  1. ProDemos: 10 werkvormen over staatsinrichting (Gecanceld)

Sedi van Loon, ProDemos

Vakgebied: Gamma (Maatschappijleer en geschiedenis)

Korte uitleg: Niet alle leerlingen reageren enthousiast als de woorden ‘democratie en rechtsstaat’ vallen in de maatschappijleer- of geschiedenisles. Met activerende werkvormen wil ProDemos leerlingen enthousiasmeren voor het thema staatsinrichting. In deze workshop gaan we aan de slag met tien activerende werkvormen die je direct kunt toepassen in je eigen lessen. Tijdens de workshop komt zowel de hedendaagse politiek als de historische ontwikkeling van de democratie in de afgelopen 200 jaar aan bod. Aan het einde van de workshop krijgt iedere deelnemer een reader met de werkvormen mee naar huis.

 

 

  1. Historisch gamen (Gecanceld)

Tom de Kruif, Rijnlands Lyceum Sassenheim

Vakgebied: Gamma

Korte uitleg: Bijna al mijn leerlingen gamen. Veel leerlingen halen historische informatie uit games. En steeds vaker gebruiken ontwikkelaars van games geschiedenis om hun spelers wat te laten leren. Daar kunnen wij gebruik van maken. Het is absoluut niet zo dat games de les vervangen of dat het alleen draait om plezier. Games zijn een aanvulling en educatief en didactisch zeer verantwoord. Bovendien is het gebruik ook zeer makkelijk; zoals ik u hoop te laten zien.

 

 

Workshops Alfa:

 

  1. Woorden temmen: Met poëzie aan de slag in de klas

Kila van der Starre, Universiteit Utrecht

Vakgebied: Alfa (Nederlands en andere talen)

Korte uitleg: Poëzieonderwijs gaat veel verder dan het onderwijzen van literatuurgeschiedenis. Kila van der Starre laat aan de hand van het poëzie-doe-boek ‘woorden temmen’ zien welke verfrissende manieren er bestaan om met poëzie aan de slag te gaan in de klas. Hoe kun je een diepgaand gesprek op gang brengen over een gedicht? Hoe kun je poëzie-analytische termen op een prikkelende manier behandelen? En hoe krijg je het voor elkaar dat leerlingen op basis van het lezen van poëzie zelf poëzie gaan schrijven? Kila zet je tijdens de workshop aan de slag met poëzie, zodat je na de workshop anderen aan de slag kunt zetten.

 

 

  1. Taalmuseum: Poëzie in de klas (Gecanceld)

Tessa Askamp, Het Taalmuseum

Vakgebied: Alfa (Nederlands en andere talen)

Korte uitleg: Het Taalmuseum bevordert kennis en enthousiasme over taal. Het Taalmuseum realiseerde een website over de Leidse muurgedichten en ontwikkelde daarbij een educatief pakket bestaande uit vier lesmodules waarin we leerlingen stimuleren om hun mening over poëzie en over verschillende typen gedichten en hun vormgeving te formuleren.
Tijdens deze workshop vertel ik meer over het educatief pakket, dat gratis beschikbaar is op onze website. Ik leg uit waar het lespakket uit bestaan en hoe je het tijdens jouw les in kunt zetten. Het pakket is bedoeld voor leerlingen uit de 2e tot de 4e klas en is het meest geschikt voor havo/vwo.

 

 

  1. Taalkunde in de les

Gwendolyn Tates, Rijnlands Lyceum Wassenaar

Vakgebied: Alfa (Moderne Vreemde Talen)

Korte uitleg: Er zijn geen aparte lessen taalkunde in het MVT curriculum. Toch probeer ik door middel van taalkunde mijn lessen interessanter te maken met voorbeelden en verhalen waarbij aan bod komen: taalontwikkeling en taalvariatie (tijd, geografie, sociaal), taal en context en taal en cultuur. Uitgangspunt: mijn eigen lessen Chinees, waar cultuur een belangrijk onderdeel van is. Dit kan interessant zijn voor de andere MVT, denk aan curriculum.nu!

 

 

  1. Ironie in Cito examenteksten

Natasja Ghazi, Melanchton Bergschenhoek

Vakgebied: Alfa (Engels en andere talen)

Korte uitleg: Aan de hand van songteksten leerlingen duidelijk maken wat er verschil is tussen ironie, sarcasme en andere vormen van beeldspraak.

 

Note: Voor docenten Engels en Nederlands is ook een interessante workshop over de begeleiding van startende leraren. Deze is te vinden bij vakoverstijgend aanbod.