Leerlingen ondersteunen bij de ontwikkeling van academische vaardigheden zonder dat het geld of extra tijd voor de leraar kost? Vanuit het NPO-project ‘Versterking aansluiting vwo-wo’ biedt het ICLON namens Universiteit Leiden drie jaar lang een gratis lessenreeks aan bestaande uit 10 lessen voor het voortgezet onderwijs. De verwachting is dat de prestaties van leerlingen en studenten erdoor verbeteren. Bovendien biedt het ICLON een bijpassende gratis training voor docenten om het materiaal optimaal in te kunnen zetten in de klas. Tijdens deze bijeenkomst vertellen we je alles over de lessenreeks, de toegang tot en het gebruik van het materiaal, de training voor docenten en nog veel meer.
Daarnaast besteden we aandacht aan het programma ‘Effectmeting kansrijke interventies in het po en vo’. Dit programma is bedoeld om inzicht te verschaffen in de effectiviteit van een aantal veelbelovende interventies in het funderend onderwijs. Voor het voortgezet onderwijs zijn 2 interventies relevant:
1) de inzet van studenten uit het hoger onderwijs in de bovenbouwklassen van het vo;
2) mentorlessen over stress.
Tijdens deze online bijeenkomst op 14 februari worden beide interventies kort toegelicht.
DOEL & RESULTAAT
Je weet hoe je de ICLON-NPO LessonUp lessen kunt gebruiken om de academische vaardigheden van de leerlingen te versterken. Deze bijeenkomst is voor iedereen die werkzaam is in de bovenbouw van het vwo: vakdocenten, mentoren en decanen.
DATUM & TIJD
Datum en tijd: Donderdag 14 februari 2023 van 12.00 tot 16.00 uur.
Op dinsdag 14 februari 2023 wordt deze bijeenkomst digitaal herhaald van 14.00 tot 16.00 uur.
Seksualiteit & #metoo in de klas: stel een leerlijn seksualiteit op voor jouw schoolOnderwerpen zoals porno, #metoo en andere thema’s binnen seksualiteit spelen veel onder leerlingen. Niet iedere school heeft de kennis en kunde in handen om deze onderwerpen ook voldoende bespreekbaar te maken in de klas. Daarnaast ligt de aandacht voor deze onderwerpen vaak bij verschillende vakken: biologie, maatschappijleer, filosofie maar ook breder binnen de mentorlessen of burgerschap. In deze bijeenkomst willen we met verschillende docenten aan de slag gaan om deze thema’s op school meer bespreekbaar te kunnen maken en ook een start te maken met een leerlijn seksualiteit. Waar kan dit beter dan in het Rijksmuseum voor Oudheden in Leiden, onderzoek van de Universiteit van Exeter heeft al aangetoond dat de afstand van tijd veiligheid kan bieden.
Doel & resultaat
Docenten krijgen casuïstiek en lesideeën aangereikt over het thema seksualiteit. Kiki Varekamp vertelt bijvoorbeeld over haar lessenreeks ‘Seks, drugs en rock & roll’. Marjolein Hottentot laat de docenten met elkaar in gesprek gaan over verschillende thema’s aan de hand van haar spel: Seks-is-meer-Ganzenbord. Doel van de bijeenkomst is te inspireren, lesideeën aan te dragen en daarnaast een aanzet te geven tot een PLG waar men een doorlopende leerlijn seksualiteit voor op de eigen school gaat maken.
Programma:
14.00 – 14.15 Inloop en welkom door Stephanie Lemmel
14.15 – 14.35 Opening en aftrap: Kiki Varekamp
14.40 – 15.25 Workshopronde 1
15.25 – 15.40 Pauze
15.40 – 16.25 Workshopronde 2
16.30 – 16.45 Plenair afsluiten door kort ideeën delen
17.00 Sluiting museum
17:00 – 18:30 Er wordt inclusief een borrel en een warme maaltijd aangeboden in restaurant Pavarotti aan de Nieuwe Rijn 48, op loopafstand van het RMO. Aansluitend is er de mogelijkheid om een start te maken met een doorlopende leerlijn voor jouw school o.l.v. Diana Machielse en Kiki Varekamp.
Workshops:
- Kiki Varekamp over lessenreeks ‘Seks, drugs en rock & roll’
- Marjolein Hottentot over haar spel: Seks-is-meer-Ganzenbord
- Eros – liefde, gender en seksualiteit in het museum – Willemijn Fortuin
- Queer audiotour
- Meer workshops volgen
De bijeenkomst is vakoverstijgend.
Online seminar motivatieWaarom doen we de dingen die we doen? Hoe komt het dat de ene leerling totaal gedemotiveerd is, en de ander nergens last van heeft? En, belangrijker nog: wat kan ik er als docent aan doen? Een geruststelling: als je al jaren voor de klas staat, dan zal je aanpak prima zijn. Maar soms is het prettig om te weten wat er nu precies speelt. Hoe motivatie werkt, en waarom we de dingen doen die we doen.
Deze cursus van 3 online bijeenkomsten is ontwikkeld voor docenten van ONZ-scholen en wordt tegen een gereduceerd tarief aangeboden. Het is een eerste introductie op een Model van Motivatie, dat al een aantal jaren in het onderwijs aan de Universiteit Leiden wordt aangeboden, en waarmee inmiddels ook in het vo wordt gewerkt. Dit Model, het Mennes-Model van Motivatie, maakt veel van de dagelijkse praktijk inzichtelijk en werpt een nieuw licht op het aansturen van motivatie en op de implicaties daarvan binnen de praktijk van het Voortgezet Onderwijs.
De cursus bestaat uit 3 online-bijeenkomsten. Ter introductie van deze cursus in het ONZ-aanbod, wordt deze aangeboden tegen een gereduceerd tarief van €240,-. Voor docenten van niet lidscholen bedragen de kosten €290,-.
Inhoud & programma
Bijeenkomst 1 – Drie onderdelen:
- Introductie, kennismaking, inventarisatie van leerdoelen: “wat levert het seminar op?”, “Wat zijn cases die je zou willen aandragen” en “wanneer is het seminar voor jou geslaagd?”
- Inventarisatie van issues die voor jou spelen, verdeling in topics: satisfactie, motivatie en management van motivatie.
- Eerste introductie op het Mennes-Model van Motivatie. Praktijkvoorbeelden, toelichting aan de hand van issues aangedragen door deelnemers (zie boven).
Opdracht: Verzoek om voor Bijeenkomst 2 casuïstiek aan te leveren.
Bijeenkomst 2 – Drie onderdelen:
- Nu we bekend zijn met het Model, is de volgende stap: het aansturen van motivatie.
- Wat is de basis voor het aansturen van motivatie? Twee basis manieren en hun voor- en nadelen.
- Meer over de verstrekkende implicaties voor het vo… Kan je iedereen motiveren? Verrassende antwoorden…
Opdracht: Verzoek om voor Bijeenkomst 3 concrete issues aan te leveren die spelen binnen de context van de eigen instelling/school.
Bijeenkomst 3 – Vier onderdelen:
- Introductie op een wel heel vreemd effect van motivatie: Stratagems of Coping! Effecten daarvan in de klas. Verrassende zienswijzen: waarom een lastige leerling veel gemotiveerder is dan je zou denken, en waarom pubers soms wat onhandelbaar lijken… Coping doet je kennismaken met een “nieuwe taal” (die je vermoedelijk al wel spreekt, maar waar je je nog niet van bewust bent!).
- Wat zijn de gevolgen hiervan, voor de leerling, voor jouzelf, en voor (bestaand) beleid.
- Afronding en vervolgstappen.
Na deze cursus
Mocht je na deze cursus je nog verder willen verdiepen in het onderwerp motivatie: er zal voor het nieuwe schooljaar 2022-2023, een tweede cursus over motivatie worden ontwikkeld.
Data & tijden
Donderdag 17 maart: 16:00-17:30
Woensdag 30 maart: 16:00 – 17:30
Woensdag 13 april: 16:00-17:30
Trainer: Dr. Menno Mennes, programmadirecteur Leiden Leadership Programme Universiteit Leiden.
Gescheiden ouders & nieuwe gezinnen: hoe ga je hier op school mee om?
Stiefgoed is het Expertise Centrum op het gebied van samengestelde gezinnen in Nederland. Één op de drie huwelijken strandt en veel leerlingen hebben dan ook te maken met gescheiden ouders en nieuw samengestelde gezinnen. Dit kan druk of stress veroorzaken bij jongeren en het gedrag beïnvloeden. Bijvoorbeeld teruggetrokken gedrag, extreem gamen, eetproblemen, concentratieverlies, driftbuien etc. Wat betekent dit voor de leerling? Welk gedrag zie je in de klas terug? Hoe ga je hier mee om en wat is het beleid in de school?
In deze workshop vertelt een professional van Stiefgoed over de dynamieken waarin kinderen terecht komen, hoe de systemen van twee gezinsculturen werken, hoe loyaliteit werkt, welke plek een stiefouder heeft en welke invloed een scheiding en de keuzes van ouders op hun kinderen kan hebben. Het is een interactieve bijeenkomst waarbij de professional in gesprek gaat met de deelnemers. Deelnemers denken na over welk beleid de school op dit gebied wilt voeren.
Doel & Resultaat
- Kennismaken met de belevingswereld van kinderen na scheiding in een nieuw samengesteld gezin
- Inzicht in de drie meest voorkomende spelende dynamieken in samengestelde gezinnen
- Nadenken over welk beleid jouw school hierin wilt voeren
- Handvatten om om te gaan met moeilijkheden of aangepast gedrag van leerlingen van gescheiden ouders
- Inzicht in wat Stiefgoed kan betekenen voor scholen en individuen
Datum & Locatie
De bijeenkomst vindt plaats op dinsdag 18 februari van 15.00 tot 17.30 uur in Leiden.
De bijeenkomst wordt gegeven door drie coaches van Stiefgoed:
- Margarita Bernal
- Jordie Vos
- Annette Burgers
Samen kennis maken: Symposium Onderwijsnetwerk Zuid-Holland
Op 27 juni 2019 organiseert Onderwijsnetwerk Zuid-Holland een symposium voor alfa, gamma (de taal- en zaakvakken) en vakoverstijgend onderwijs. Tijdens deze dag zijn er inspirerende lezingen, vakinhoudelijke en vakoverstijgende workshops en is er ruimte om elkaar te ontmoeten.
Thema van het symposium is ‘Kennis maken’ en dat doen we deze dag op twee manieren:
Kennismaken
Op het symposium komen docenten, teamleiders, schoolleiders, decanen, vakdidactici en andere belanghebbenden uit het voortgezet en hoger onderwijs samen, die affiniteit hebben met alfa, gamma of vakoverstijgende thema’s. Onderwijsnetwerk Zuid-Holland organiseert soortgelijke symposia al zes jaar voor de bètavakken en vanaf dit schooljaar is het netwerk verbreed naar de alfa- & gammavakken. Het is dus een kans kennis te maken met collega’s van andere scholen, zowel uit het voortgezet als hoger onderwijs. Ook sluiten maatschappelijke organisaties zoals, musea en andere kennisinstellingen aan die graag met u kennismaken!
Kennis maken
Naast kennismaken komen we ook samen om met elkaar kennis te maken en kennis te delen. Dit gebeurt rondom verschillende thema’s die zowel zijn gericht op vakinhoud (van de alfa- & gammavakken) als vakoverstijgende thema’s. Tijdens de workshops en lezingen gaan we het gesprek met elkaar aan om van en met elkaar te leren. Kennis wordt gedeeld tussen docenten, schoolleiders, hoogleraren, lectoren (etc.) van de vo-scholen, hogescholen en universiteiten en onderwijsprofessionals vanuit verschillende kennisinstellingen.
Keynote en workshops
De keynote van het symposium wordt gehouden door Jelmer Evers. Jelmer is docent geschiedenis en is twee keer genomineerd geweest voor de Global Teacher Prize. Hij maakt bij het lesgeven gebruik van leerstrategieën als MOOCs (Massive Open Online Courses), Flipping the Classroom, spel-gerelateerd leren en Gamification. Hij spreekt over manieren van onderwijs geven en kennis op alternatieve manieren doorgeven. Een tweede korte lezing wordt gegeven door Anna de Rijk, bestuurslid en oprichtster van Zin in Onderwijs. Anna vertelt over de zin van elkaar ontmoeten en kennismaking binnen het onderwijs. Naast de lezingen is er een divers aanbod van alfa, gamma en vakoverstijgende workshops. De workshops worden aangeboden door verschillende vo-scholen, hogescholen, universiteiten en kennisinstellingen. Voor een overzicht van de workshops scroll naar beneden.
Datum & Tijd
Het symposium vindt plaats op het Edith Stein College in Den Haag, van 15.00 tot 19.00 uur (inloop 14.30). Tijdens het symposium vindt ook de afsluiting van het project Begeleiding Startende Leraar (BSL) plaats. We sluiten de dag af met een borrel, hopelijk in de zon!
Datum : donderdag 27 juni 2019
Tijd : 15.00 – 19.00 uur (inloop 14.30)
Locatie : Edith Stein College, Louis Couperusplein 33 in Den Haag
Kosten : Er zijn geen kosten verbonden aan deelname aan dit symposium.
Klik hier om je aan te melden
Hopelijk maken we kennis op 27 juni!
Het team van Onderwijsnetwerk Zuid-Holland
Vakoverstijgende workshops:
- Verwoorden en verbeelden: vakoverstijgend praktijkonderwijs
Paul Bruijninckx (docent kunstgeschiedenis), Maris College Den Haag
Vakgebied: Vakoverstijgend
Korte uitleg: Vakoverstijgend praktijkonderwijs aan de alfa en gamma kant. Een aantal succesvolle en -minder succesvolle – projecten passeren de revue. Waar moet je als docent en als schoolleiding aan denken wil je hier ook mee aan de slag gaan.
- LeerKracht: geef je lijf stem!
Marja van den Hurk, Hogeschool Leiden
Vakgebied: Vakoverstijgend
Korte uitleg: Als leerkracht ben je je eigen instrument: met jouw lijf en jouw stem maak je contact en draag je de klas. Hoe doe jij dat? In LeerKracht zet je je hoofd even uit om dit spelend te onderzoeken met je lijf en je stem. We praten niet, we zingen! Niet mooi zingen, je best doen, maar vrij klank geven aan wat jou steunt, of juist niet, als leerkracht. Dat levert muziek op! Wie ben jij bent als leerkracht voor de klas wat zet je in? De ervaring die je opdoet, kan je enorm helpen om vrijer voor de klas te staan.
- Leren en ontwikkelen in een PLG (BSL)
Leontine van den Berg (coördinator academische opleidingsschool ROSRijnland / opleidingscoördinator Rijnlands Lyceum Sassenheim), Myra Warmer (Opleidingscoördinator Scholengroep Leonardo Da Vinci / ROSRijnland Leiden) en Dorothé Gerdes (docent en schoolopleider/ Rijnlands Lyceum Oegstgeest), BLS-team Zuid-Holland
Er is binnen scholen enorm veel kennis en ervaring die, mits efficiënt en effectief uitgewisseld, tot veel enthousiasme en kennisdeling kan leiden. Het werken in een Professionele Leergemeenschap (PLG) is een zinvolle manier voor docenten om samen te werken en de opgedane expertise direct toe te passen in de eigen lespraktijk. De aanpak van de PLG-methode is eenvoudig en praktisch. Er wordt gewerkt met vijf overzichtelijke stappen die iedere bijeenkomst volgens een vast ritme doorlopen worden. Bij elke stap wordt een gerichte actieve werkvorm gebruikt. In deze workshop laten we deelnemers ervaren hoe een PLG-bijeenkomst kan verlopen. We maken hierbij gebruik van de in het BSL-project Zuid-Holland opgedane expertise.
- Polarisatie op school: In dialoog als het spannend wordt in de klas
Bertina Greven, Stichting School & Veiligheid
Vakgebied: Vakoverstijgend
Korte uitleg: “Die vluchtelingen komen alleen maar hier naar toe voor een uitkering.”
Soms word je geconfronteerd met maatschappelijk beladen onderwerpen in de klas. Voor je het weet is sprake van polarisatie, extreme reacties en oneliners. Toch zit er onder die tegengestelde meningen een overeenkomst. We laten je ontdekken wat dat is en we geven je handvatten hoe je kunt begrenzen én in contact kunt blijven met leerlingen. Zo maak je een eerste stap van confrontatie naar dialoog en breid je je pedagogisch repertoire uit.
- Intervisie: profielwerktstuk als meesterproef
Marijke Heijloo, Hageveld College
Vakgebied: Vakoverstijgend
Korte uitleg: Op College Hageveld in Heemstede wordt aan het Profielwerkstuk veel waarde gehecht. Voor ons komt, ideaal gesproken, in een PWS alles samen waar leerlingen in hun schoolcarrière mee bezig zijn geweest: vakinhoud, onderzoeksvaardigheid, schrijfvaardigheid, creativiteit, doorzettingsvermogen, presentatievaardigheid, communicatievaardigheid, persoonlijke ontwikkeling en nog veel meer. Bij het begeleiden van leerlingen in hun PWS-proces staat deze doelstelling steeds centraal en wij hebben geprobeerd een kader te ontwikkelen waarbinnen dit werkt. Graag wissel ik hierover van gedachten met de deelnemers, zodat iedereen geïnspireerd naar huis gaat!
- Voor leerlingen die hun weg maar niet kunnen vinden
Iris Hermens, LOLmakers
‘Als je je weg niet kunt vinden, moet je hem zelf leren maken’ LOLmakers ondersteunt al jaren middelbare scholieren en MBO-studenten in het vinden en najagen van hun GRIT: Dat doel waarvoor jij passie en volhardendheid hebt. Dit geeft jongeren richting en motivatie voor school en hun verdere loopbaan. We zien ondernemen als middel om bij jongeren vanuit actie te komen tot persoonlijke ontwikkeling: waar ligt jouw GRIT? Wat belemmert jou nu? Wat motiveert jou? Wat zijn jouw talenten? Waarop neem jij eigenaarschap? Dit zijn vaardigheden waarop de flexibele arbeidsmarkt ook steeds meer een beroep op zal doen. Waar mogelijk ontwerpt LOLmakers vanuit de school een leeromgeving die initiatief vanuit leerlingen EN docenten stimuleert. Dit vergt lef, doorzettingsvermogen en loslaten. We nemen jullie mee in onze ervaringen en gaan in een talkshow setting aan de slag met vragen die jullie inbrengen.
- Alle stemmen gelden! Besluiten nemen met consent
Marty Smit, Democratische school De Vrije Ruimte
Vakgebied: Vakoverstijgend
Korte uitleg: Ben je ook gewend dat de meeste stemmen tellen? Kom naar de workshop en ervaar hoe het is als álle stemmen tellen.
Sociocratie is een manier van organiseren die uitgaat van gelijkwaardigheid. Die gelijkwaardigheid komt tot uiting in het consentbeginsel: een besluit kan alleen genomen worden wanneer niemand van de aanwezigen een overwegend beargumenteerd bezwaar heeft tegen het nemen van dat besluit. Dit zorgt bij iedereen voor betrokkenheid en vergroot het verantwoordelijkheidsgevoel binnen de hele organisatie.
- Vakdidactische begeleidingtools voor startende leraren (BSL)
Elise Storck, Janneke Geursen en Marieke Smit, ICLON, Universiteit Leiden
Vakgebied: Vakoverstijgend: geschiedenis, Engels en Nederlands
Korte uitleg: Hoe kunnen we in de begeleiding van studenten en startende docenten meer aandacht besteden aan zaken die specifiek zijn voor dat ene vak? Ook als je dat vak misschien niet eens zelf geeft als begeleider? Hoe kunnen we als school en opleiding meer congruent opleiden? Afgelopen maanden werkten vakdocenten (en coaches) van verschillende scholen en vakdidactici vanuit theorie en hun ervaring aan vakdidactische begeleidingsinstrumenten voor geschiedenis, Nederlands en Engels. Graag leggen ze deze aan u voor en bespreken ze met u de bruikbaarheid ervan. Dit is een product van het project Begeleiding Startende Leraren.
- Persoonlijk leiderschap en ontwikkeling: excelleren in vrijheid
Peter Roemeling, coach, adviseur & auteur
Wat houdt persoonlijke ontwikkeling in? Hoe kan ik mijn persoonlijk leiderschap versterken? In deze interactieve workshop ga je ontdekken wat je kunt doen om te excelleren in vrijheid en leiding te geven aan je eigen leven en dat van anderen. Peter Roemeling neemt je mee in de visies en ideeën bekende en minder bekende filosofen. Verder krijg je een structuur, handvatten en aansprekende casuïstiek om aan jouw eigen recept van persoonlijke ontwikkeling te werken. De workshop is geschikt voor iedereen die interesse heeft in, en of wil werken aan, persoonlijke ontwikkeling en persoonlijk leiderschap en het vergroten van zelfbewustzijn en zelfkennis.
Workshops gamma:
- Ondernemen en innoveren kun je leren: Het profielwerkstuk als brug tussen vo en ho?
Thomas Blekman & Timo Timmerman, Global School for Entrepeneurship
Vakgebied: Economie, bedrijfseconomie en vakoverstijgend
Ondernemingen en familiebedrijven ontstaan vanuit enthousiasme en gedrevenheid en met vallen en opstaan. Een fulltime hbo-opleiding waar je dit kon leren was er niet. Nu wel: in vier jaar je eigen bedrijf ontwikkelen en tegelijkertijd je Bachelor diploma halen. Steeds meer jongens en meisjes met een havo- of vwo-diploma dromen van een carrière als ondernemer. Het starten van een onderneming heeft model gestaan voor het onderwijsprogramma. Thomas Blekman (onderwijsarchitect/dean) en studenten van Global School for Entrepreneurship (gs4e.com) delen hun ervaringen en gaan in gesprek met u hoe leerlingen ondernemerschap al kunnen ervaren in het kader van het profielwerkstuk.
- Voetbal als spiegel om de Europese geschiedenis van de 20e eeuw te begrijpen
Gijsbert Oonk, Erasmus Universiteit Rotterdam
Vakgebied: Gamma (geschiedenis en maatschappijleer)
Korte uitleg: Vanaf het begin heeft voetbal een rol gespeeld in de vorming van een collectief geheugen, gevoed door persoonlijke herinneringen aan en verhalen over iconische wedstrijden, toernooien, incidenten, helden. Ontroerende, prikkelende, nabije verhalen die -in een wijder perspectief gezet- de geschiedenis van Europa kunnen illustreren, op een andere manier dan de traditionele ‘canon’. Wedstrijden als die tijdens het ‘kerstbestand’ in de loopgraven van 1914, de mythe van de dodenwedstrijd in 1942, het WK van 1974 met de ‘broederstrijd’ tussen de BDR en de DDR tijdens de Koude Oorlog kunnen het uitgangspunt vormen voor lessen die leerlingen op een originele manier aan het denken kunnen zetten en bijdragen aan hun inlevingsvermogen en historisch besef. We geven voorbeelden van motiverende lessen die kunnen worden ingezet in onderbouw en bovenbouw, als losse lessen bij specifieke momenten of als een thema.
- Maatschappijleer: Meer is minder
Arthur Pormes (ICLON, Universiteit Leiden) & Jiwan Does (Edith Stein College)
Hoe kun je als docent maatschappijleer je jaarprogramma zo ontwerpen dat leerlingen kennis, vaardigheden en attituden ontwikkelen die waardevol zijn om de dynamische wereld beter te leren begrijpen en die meer zelfkennis opleveren? Hoe kun je leerlingen een grotere rol geven in de vormgeving van het onderwijs? Hoe is meer diepgang te realiseren? Naar ons idee kan dat door bewustere keuzes te maken in de aangeboden lesstof –‘minder is meer’- en leerlingen effectiever te activeren. In de workshop presenteren wij ideeën en ervaringen uit onze onderwijspraktijk en gaan wij de dialoog met collega’s aan over hun gedachten over zinvol maatschappijleeronderwijs.
- Forum voor Burgerschap
Anton Backx, Edith Stein College
Vakgebied: Gamma (Burgerschap, geschiedenis, maatschappijleer)
Korte uitleg: Hoge dijken, lage drempels, zo is de titel van het overheidsrapport waarin een lans wordt gebroken voor meer en beter burgerschapsonderwijs. Dat komt er namelijk bekaaid af, terwijl nochtans geconstateerd wordt dat onze democratie onder druk staat van maatschappelijke en technologische ontwikkelingen. Hoe ontwikkel je een doorlopende leerlijn burgerschap op school? Welke urgentie is hiervoor? Wat is daarvoor nodig? Wij gaan deze materie in deze workshop verkennen en proberen hier samen een antwoord op te geven.
- ProDemos: 10 werkvormen over staatsinrichting (Gecanceld)
Sedi van Loon, ProDemos
Vakgebied: Gamma (Maatschappijleer en geschiedenis)
Korte uitleg: Niet alle leerlingen reageren enthousiast als de woorden ‘democratie en rechtsstaat’ vallen in de maatschappijleer- of geschiedenisles. Met activerende werkvormen wil ProDemos leerlingen enthousiasmeren voor het thema staatsinrichting. In deze workshop gaan we aan de slag met tien activerende werkvormen die je direct kunt toepassen in je eigen lessen. Tijdens de workshop komt zowel de hedendaagse politiek als de historische ontwikkeling van de democratie in de afgelopen 200 jaar aan bod. Aan het einde van de workshop krijgt iedere deelnemer een reader met de werkvormen mee naar huis.
- Historisch gamen (Gecanceld)
Tom de Kruif, Rijnlands Lyceum Sassenheim
Vakgebied: Gamma
Korte uitleg: Bijna al mijn leerlingen gamen. Veel leerlingen halen historische informatie uit games. En steeds vaker gebruiken ontwikkelaars van games geschiedenis om hun spelers wat te laten leren. Daar kunnen wij gebruik van maken. Het is absoluut niet zo dat games de les vervangen of dat het alleen draait om plezier. Games zijn een aanvulling en educatief en didactisch zeer verantwoord. Bovendien is het gebruik ook zeer makkelijk; zoals ik u hoop te laten zien.
Workshops Alfa:
- Woorden temmen: Met poëzie aan de slag in de klas
Kila van der Starre, Universiteit Utrecht
Vakgebied: Alfa (Nederlands en andere talen)
Korte uitleg: Poëzieonderwijs gaat veel verder dan het onderwijzen van literatuurgeschiedenis. Kila van der Starre laat aan de hand van het poëzie-doe-boek ‘woorden temmen’ zien welke verfrissende manieren er bestaan om met poëzie aan de slag te gaan in de klas. Hoe kun je een diepgaand gesprek op gang brengen over een gedicht? Hoe kun je poëzie-analytische termen op een prikkelende manier behandelen? En hoe krijg je het voor elkaar dat leerlingen op basis van het lezen van poëzie zelf poëzie gaan schrijven? Kila zet je tijdens de workshop aan de slag met poëzie, zodat je na de workshop anderen aan de slag kunt zetten.
- Taalmuseum: Poëzie in de klas (Gecanceld)
Tessa Askamp, Het Taalmuseum
Vakgebied: Alfa (Nederlands en andere talen)
Korte uitleg: Het Taalmuseum bevordert kennis en enthousiasme over taal. Het Taalmuseum realiseerde een website over de Leidse muurgedichten en ontwikkelde daarbij een educatief pakket bestaande uit vier lesmodules waarin we leerlingen stimuleren om hun mening over poëzie en over verschillende typen gedichten en hun vormgeving te formuleren.
Tijdens deze workshop vertel ik meer over het educatief pakket, dat gratis beschikbaar is op onze website. Ik leg uit waar het lespakket uit bestaan en hoe je het tijdens jouw les in kunt zetten. Het pakket is bedoeld voor leerlingen uit de 2e tot de 4e klas en is het meest geschikt voor havo/vwo.
- Taalkunde in de les
Gwendolyn Tates, Rijnlands Lyceum Wassenaar
Vakgebied: Alfa (Moderne Vreemde Talen)
Korte uitleg: Er zijn geen aparte lessen taalkunde in het MVT curriculum. Toch probeer ik door middel van taalkunde mijn lessen interessanter te maken met voorbeelden en verhalen waarbij aan bod komen: taalontwikkeling en taalvariatie (tijd, geografie, sociaal), taal en context en taal en cultuur. Uitgangspunt: mijn eigen lessen Chinees, waar cultuur een belangrijk onderdeel van is. Dit kan interessant zijn voor de andere MVT, denk aan curriculum.nu!
- Ironie in Cito examenteksten
Natasja Ghazi, Melanchton Bergschenhoek
Vakgebied: Alfa (Engels en andere talen)
Korte uitleg: Aan de hand van songteksten leerlingen duidelijk maken wat er verschil is tussen ironie, sarcasme en andere vormen van beeldspraak.
Note: Voor docenten Engels en Nederlands is ook een interessante workshop over de begeleiding van startende leraren. Deze is te vinden bij vakoverstijgend aanbod.
Scholenoverleg: ‘Nieuwe ontwikkelingen in het aansluitingsbeleid van de Universiteit Leiden’Op donderdag 21 februari vindt het eerstvolgende scholenoverleg plaats in het Pieter de la Courtgebouw van 15:00 tot 17:00 uur. Op dit scholenoverleg gaan we met elkaar in overleg en hopen veel kennis uit te wisselen. Ditmaal rondom het thema ‘Nieuwe ontwikkelingen in het aansluitingsbeleid van de Universiteit Leiden’. Dit scholenoverleg is bedoeld voor decanen en geïnteresseerde docenten. Tijdens dit overleg komende de volgende onderwerpen aan bod:
Digitale Gastlessen
Door Nicoline Streng
Donderdag 21 februari worden de eerste drie digitale gastlessen gelanceerd.
Naast het bestaande gastlessenprogramma ontwikkelt Universiteit Leiden nu Nederlands- en Engelstalige digitale gastlessen die in video’s 10 minuten wetenschappelijke vraagstukken over maatschappelijk relevante thema’s behandelen. Deze digitale gastlessen kunt u inzetten in het verlengde van uw lesprogramma of tijdens projectweken op school. Door de gastlessen digitaal aan te bieden kunnen vwo-bovenbouwscholieren in heel Nederland straks kennismaken met wetenschap en wetenschappelijk onderwijs.
Studiekeuzeplatforms
Door Frank Parlevliet
Er zijn in Nederland verschillende soorten algemene studiekeuzesites. Denk aan Studiekeuze123, universitairebachelors.nl of Qompas Studiekeuze. Deze sites bieden aan studiekiezers informatie over alle opleidingen en voorlichtingsdagen in het hoger onderwijs in Nederland. De sites verschillen in wat voor soort informatie wordt getoond en waar de informatie vandaan komt (sommige gebruiken wel informatie van de onderwijsinstellingen, andere halen informatie uit andere databronnen).
In landelijk verband wordt door alle instellingen gewerkt aan een nieuwe database waar de externe studiekeuzesites informatie kunnen ophalen en gebruiken op hun websites. Het doel is dat de studiekiezer over voldoende informatie kan beschikken om (de start van) een goede studiekeuze te maken?
Als Universiteit Leiden zijn we geïnteresseerd hoe scholen in het loopbaan- en studiekeuzetraject deze externe studiekeuzesites gebruiken.
Pre-university college naar Den Haag
Door Annebeth Simonsz
Naast het pre-university programma in Leiden wordt er ook gewerkt aan een pilotprogramma voor getalenteerde leerlingen in Den Haag.
Datum & tijd
het scholenoverleg neemt plaats op donderdag 21 februari van 15.00-17.00 in het Pieter de La Court-gebouw van de Universiteit Leiden.